Page 241 - DEFTERİM FİZİK 10

4� Ünite: Optik
Notlarım

Herhangi bir ışık olayında üç önemli özellikten bahsedilir: Bunlar ışık şiddeti,
ışık akısı ve aydınlanmadır.

4.1.2 Işık Şiddeti, Işık Akısı ve Aydınlanma Şiddeti Kavramları
Arasındaki İlişki

Işık Şiddeti
Bir kitap, 15 W’lık bir mum ile aydınlatılırsa kitap sayfası yeterince parlak
görünmeyeceği için kitabı okumak zor olacaktır. Eğer kitap aynı uzaklıktan
ve aynı yerden 100 W’lık bir lamba ile aydınlatılırsa kitap sayfası parlak
görünür ve kitap kolaylıkla okunabilir. Bu durum lambanın ışık şiddetinin
mumunkinden daha büyük olduğunu gösterir.

Işık şiddeti, birim zamanda belirli bir doğrultuda yayılan ışığın yoğunluğuyla
ilgili fiziksel bir niceliktir. Işık şiddeti,
√ Ι sembolüyle gösterilir.
√ Birimi SI'da candeladır (kandela) (cd)�
√ Temel bir büyüklüktür.

Işık ışınları, hem dalga hem tanecik modeline
göre her yöne doğrusal yolla yayılır. Işık şiddeti
Görsel 4.1.a’daki gibi modellenirse kaynağın
ışık şiddeti arttıkça modelde çizilen çizgi sayısı
da artar (Görsel 4.1.b). Birim zamanda, aynı
sayıda ışık taneciği yollayan kaynakların ışık
şiddeti birbirine eşittir. Işık şiddeti kavramının 25 W 100 W
daha iyi anlaşılması için Görsel 4.2 incelenebilir. (a) (b)
Görsel 4.1

Görsel 4.2.a’daki yüzey, x kadar
uzakta bulunan bir ampulle
aydınlatılmaktadır. Bu durumda
yüzey üzerine N kadar ışık taneciği
düştüğü kabul edilirse aynı yüzey,
aynı uzaklıktan özdeş iki ampulle
x x
aydınlatıldığında yüzey üzerine
(a) (b)
Görsel 4.2.b’deki gibi 2N kadar ışık
Görsel 4.2
taneciği düşer.

Işık Akısı
Bir ışık kaynağının belirli bir yüzeye birim zamanda düşürdüğü ışık enerjisine
ışık akısı denir. Işık akısı, kaynak tarafından yayılan toplam görünür ışık
miktarını temsil eder. Işık akısı,

Φ (fi) sembolüyle gösterilir.
√
Birimi SI'da lümendir (lm).
√

241