Page 112 - DEFTERİM KİMYA 10

2. Ünite: Karışımlar

B. Aşağıdaki metinde boş bırakılan yerleri verilen sözcüklerden uygun olanlarla doldurunuz.

eleme ayırma hunisi basit damıtma çözünürlük farkı

süzme flotasyon (yüzdürme) mıknatıs diyaliz

kristal ayrımsal kristallenme kolloidal destilat

Karışımların ayrılmasında karışımı oluşturan bileşenlerin özelliğine göre farklı yöntemler kullanılabilir. Bun-
lardan biri ….....…………………… ile ayırma işlemidir. Karışımlarda bulunan kobalt-nikel-demir gibi maddelerin
mıknatıs tarafından çekilme özelliklerinin farklı olmasından yararlanılarak ayırma yapılır.

….....…………………… tanecik boyutları farklı olan katı-katı karışımları ayırmada kullanılan en basit yöntem-
lerden biridir. Uygun elekler kullanılarak kum-çakıl, un-kepek gibi karışımlar karışanların tanecik boyutu
farkından yararlanılarak bileşenlerine ayrılır. ….....……………………, karışımdaki bileşenlerden birinin geçmesine
izin veren, diğer bileşenin geçişini engelleyen bir süzgeç ya da filtreden yararlanılarak yapılan ayırma işlemidir.
….....…………………… işlemi de karışımda yer alan farklı boyutlardaki tanecikleri birbirinden ayırmak için kulla-
nılır. Bu yöntemde kolloid karışımlar gözenekli zarlardan geçirilerek içindeki maddelerin birbirinden ayrılması
sağlanır.

Birbiri içerisinde çözünmeyen ve yoğunlukları farklı olan sıvı-sıvı karışımlarının ayrılmasında ….....……………………
kullanılır. Yoğunluk ayırt edici bir özelliktir ve bu özellikten yararlanarak karışımlar bileşenlerine ayrılabilir.
Katı-katı karışımlardan bir bileşenin uygun bir kimyasal madde ile karışımdan ayrılarak yüzdürülmesi veya
batırılması ile ayrılmasına da ….....…………………… denir. Özellikle madencilik sektöründe flotasyon zenginleştirme
yöntemi olarak kullanılır.

Erime noktaları farkından yararlanılarak ayırma işlemi katı-katı homojen karışımları ayırmada kullanılır. Erime
noktası düşük olan bileşen önce erimeye başlar. Eriyen bileşen başka kaba aktarılarak karışımdan ayrılır.
Karışımları bu yöntemle ayırabilmek için bileşenlerin erime noktaları arasındaki farkın büyük olması gerekir.
Katı-sıvı homojen karışımlardan sadece katı bileşen elde edilmek isteniyorsa buharlaştırma işlemi yapılır.
Sıvıların önce buharlaştırılması sonra yoğunlaştırılarak saflaştırılmasına ….....…………………… denir. Bu yöntemde
elde edilen saf sıvıya da ….....…………………… denir.

Karışımlar maddelerin çözünürlüklerinin farklı olmasından yararlanılarak bileşenlerine ayrılabilir. Karışımda
bulunan bileşenlerden biri çözücüde çözünüyor, diğeri çözünmüyorsa ….....…………………… ile ayırma yöntemi
uygulanabilir. İki veya daha çok maddenin çözünürlük farkı ile ayrılmasına ….....…………………… denir. Ayrımsal
kristallendirme yöntemi çözünürlükleri sıcaklıkla artan veya azalan iki bileşeni birbirinden ayırmak için kulla-
nılabilir.

111