Page 56 - DEFTERİM KİMYA 10

1. Ünite: Kimyanın Temel Kanunları ve Kimyasal Hesaplamalar

Aklınızda Bulunsun

Kimyasal hesaplama yapılırken
• Tepkime denkleminin doğru yazılması ve denkleştirilmesi gerekir.
• Kimyasal türlerin başında yer alan katsayılardan yola çıkarak tepkimede tanecik-hacim-kütle ilişkileri kurulabilir.
• Tepkimeye giren maddeler ve oluşan ürünler arasında miktar olarak bağlantı kurulurken mol sayılarından yararlanılır.

• Kimyasal hesaplama soruları yapılırken maddelerin tepkimedeki miktarları ile sorudaki miktarları arasında basit
kıyaslamalar yapılarak sonuca ulaşılır.

• Madde Miktarlarından Birinin Verildiği Sorular: Kimyasal tepkime denkleminde maddelerden birinin kütlesi,
hacmi, mol sayısı veya tanecik sayısı verilebilir. Tepkimedeki farklı maddelerin herhangi bir cinsten miktarı
sorulabilir.
4 mol su elektroliz edildiğinde NKA kaç litre oksijen gazının oluştuğu sorulduğunda
2H 2 O(s) 2H 2 (g) + O 2 (g)

2 mol 1 mol
2 katı 2 katı
4 mol X mol
X = 2 mol işlemi yapılır.
Bu işlem sonucunda NKA 1 mol 22,4 L ise 2 mol 44,8 L oksijen gazı oluşur.

Aynı Anda Oluşan Tepkimeler: Tepkimelerle ilgili bazı sorularda iki ya da daha fazla element veya bileşik içeren
karışımlar bulunur.
Bu karışımlarla ilgili karışımdaki gazların mol sayıları, molce
yüzdeleri, NKA’da kaç litre hacim kapladığı, gazların hacimce Aklınızda Bulunsun
yüzdeleri, gazların kütleleri, gazların kütlece yüzdeleri hesapla-
nabilir. Hesaplama yapılırken gaz karışımları ile ilgili iki bilin- Tepkimede kullanılan ‘‘yeterince-yeterli
meyenli denklem oluşturulur. miktarda’’ ifadesi o maddenin tepkime
sonunda artmadığını ve tepkimeye girdiği
diğer maddeyi tamamen tükettiğini
CH 4 ve C 2 H 4 gazları karışımının 2 molü tamamen yandığında
belirtir.
3,2 mol CO 2 gazı oluştuğuna göre karışımdaki CH 4 kaç moldür
sorusu sorulduğunda

CH (g) + 2O (g) CO (g) + 2H O(g)
2
2
2
4
X mol X mol
X + 2Y = 3,2
X + Y = 2
C H (g) + 3O (g) 2CO (g) + 2H O(g)
2 4 2 2 2
Y mol 2Y mol
- / X + Y = 2

X + 2Y = 3,2
Y = 1,2 işlemi yapılır.

Bu işlem sonucunda X = 2 - 1,2 = 0,8 mol olarak bulunur.

55