Page 169 - DEFTERİM TARİH 10
P. 169

OSMANLI DEVLETİ’NDE ASKERÎ SINIF



                                                           Osmanlı Devleti’nde Toplum



                                                     Askerî Sınıf                  Reaya Sınıfı


                                                     (Yönetenler)
                                                                                   (Yönetilenler)
                                              - Vergiden muaftırlar.
                                                                                 - Vergi ödemekle
                                              - Devlet hizmetindeki
                                                                                  yükümlüdürler.
                                              tüm görevliler bu sınıf-
                                                                                 - Müslüman ve gayri-
                                              tandır.
                                                                                 müslim tüm halk
                                              - Müslüman olma şartı
                                                                                bu sınıfa dâhildir.
                                              aranır.
      Bilgi Havuzu


                                                                    Askerî Sınıf
                                                  (Padişahın devleti yönetme yetkisi verdiği sınıf)

                                                                     İlim Ehli
                                                                      (İlmiye)


                                      Kılıç Ehli          - Medrese eğitimi almış
                                      (Seyfiye)           kişilerdir.                               Kalem Ehli
                                                          - Mensuplarına “ulema” adı                (Kalemiye)
                           - Padişahın yürütme gücü-      da verilir.
                           nün uygulayıcılarıdır.         - Öğretim, hukuk ve din         - Devletin idari ve mali ka-
                           - Mensuplarına “ümera” adı  işleri olmak üzere başlıca üç      yıtlarını tutan memurlardır.
      Reisü’l-küttâb       da verilir.                    görevi vardır.                  - Başlangıçta medrese eğiti-
        (Temsilî)
                           - Enderun veya Kapıkulu        - Müslümanlardan ve             mi görmüş kişiler bu görevde
   Nişancıya bağ-          Ocaklarında yetişirler.        çoğunlukla da Türklerden        çoğunluğu oluştururken son-
   lı görev yapan           - Yönetim ve askerlik ol-     oluşur.                         raları intisap usulüyle yeti-
   reisü’l-küttâb, dış     mak üzere başlıca iki göreve   - İlmiye sınıfında en üst       şenler ön plana çıkmıştır.
   yazışmalardan so-       sahiptir.                      makam şeyhülislamlıktır.
   rumludur.                                              - Divân-ı Hümâyunda
                                                          askerî sınıfın davalarına
                                                          kazasker bakar.


                                                                                 Fetva
                                                                      Yargı
                             Yönetim          Askerlik    Öğretim               Verme         İdari           Mali
                                                                      (Kaza)
                                                                                 (İfta)
    Bilgi Havuzu                           - Yeniçeri
    Osmanlı’da ilk         - Vezîriâzam    ağası
    kadı ataması Os-       - Vezirler      - Kaptanı-
    man Bey tarafın-       - Beylerbeyi    derya          Müderris     Kadı    Müftü          Nişancı       Defterdar
    dan yapılmıştır.       - Sancak beyi - Kapıkulu                                       Reisü’l-küttâb
    Karacahisar’a ta-      - Subaşı        askerleri
    yin edilen Dursun                      - Tımarlı
    Fakih ilk Osmanlı                      Sipahiler
    kadısıdır.



   168
   164   165   166   167   168   169   170   171   172   173   174