Page 114 - DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10

ÂŞIK EDEBİYATI SANATÇILARI

XVI. YÜZYIL

KÖROĞLU
• Ünü hem bir destan kahramanı hem halk şairi olarak geniş bir
coğrafyaya yayılmıştır.
• Zalim Bolu Beyi ile mücadelesinin anlatıldığı Köroğlu Destanı’nda adı
Ruşen Ali olarak geçer.
• Bir rivayete göre Osmanlı-İran savaşlarına katılmış yeniçeri şairidir.
• Koçaklamalarıyla tanınmıştır.
• Divan şiirinden etkilenmemiş, tüm şiirlerini hece ölçüsü ile yazmıştır.

XVII. YÜZYIL

KARACAOĞLAN
• Âşık edebiyatının en tanınmış ismidir.
• Toroslar ve Güney Anadolu’da (Maraş-Antep) yaşadığı sanılmaktadır.
• Güzellemeleriyle tanınmıştır.
• Şiirlerinde maddi zevkleri ve güzellere düşkünlüğünü pervasızca dile getirir.
• Şiirlerinin teması; aşk, gurbet, tabiat, yoksulluk, zamandan şikâyet ve ölümdür.
• Şiirlerinde yer yer Arapça ve Farsça kelimelere rastlansa da şiirlerini sade
bir Türkçe ile söylemiştir.

KAYIKÇI KUL MUSTAFA
• Yeniçeri şairlerinden olup tüm şiirlerini heceyle söylemiştir.
• IV. Murat’ın Bağdat Kuşatması’nda şehit düşen bir müfreze kumandanı için
söylediği Genç Osman Destanı ile tanınmıştır.
• IV. Murat’ın Revan Seferi üzerine söylediği, “yürüyüş destanı” adı verilen,
savaşa katılan kuvvetlerin anlatıldığı manzumelerin ilk örneğini vermiştir.

ÂŞIK ÖMER
• Konya’nın Hadım ilçesinin Gezleve köyünde doğduğu tahmin edilmektedir.
• Medrese eğitimi almış, divan şiirinden etkilenmiştir.
• Şiirlerinde hem hece hem aruz ölçüsünü kullanan şairlerdendir.
• Türk halk edebiyatının en çok yazan şairlerinden biridir.
• Kendisinden sonra gelen âşıklar tarafından “üstat” kabul edilmiştir.
• Kendinden önceki ve kendi dönemindeki şairlerle ilgili değerlendirmeleri
içeren Şâirnâme adlı destanı ile İstanbul’un ünlü semtlerini tanıttığı
İstanbul Destanı çok ünlüdür.

ERCİŞLİ EMRAH
• Van’ın Erciş ilçesinde yaşamış olduğu sanılmaktadır.
• Türk halk hikâyelerinin en sevilen örneklerinden biri olan Emrah ile
Selvihan hikâyesinin kahramanı olduğu varsayılmaktadır.
• Yakın zamana kadar Erzurumlu Emrah’la karıştırılmıştır.
• Şiirlerinde aruz ölçüsünü kullanmaması, sade dil kullanması ve dinî-tasavvufi
konularına yer vermemesi yönleriyle Erzurumlu Emrah’tan ayrılır.

112