Page 109 - DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10

2. Etkinlik: Aşağıdaki cümlelerin başındaki kutucuğu yargılar doğru ise “√”, yanlış ise “x” ile
işaretleyiniz.

DOĞRU-YANLIŞ

Devriyede ruhun Allah katından ayrılıp cansız varlığa, sonra bitkiye, hayvana, insana,
insanıkâmile ve oradan tekrar Allah’a ulaşması anlatılır.

Alevilikle ilgili temaların işlendiği şiirlere nefes denir.

Ağıtlarda, ölen kişinin meziyetleri ve ölümünden duyulan üzüntü dile getirilir.

Destan, halk şiirinin en uzun nazım biçimidir.

Türkünün asıl sözlerinin bulunduğu bölüme kavuştak denir.

3. Etkinlik: Aşağıdaki mânilerin türlerini belirleyerek numaralarını tablodaki ilgili alana yazınız.

1 Düşeli garip ile 2 Şu dağlar garip dağlar 3 Derdim ele
Aşk ile düştüm dile İçinde garip ağlar Geç gönül derdim ele
Dediler yazık sana Kimse garip olmasın Girdim aşk kalburuna
Yar seni bilmez bile Garip için kim ağlar Gel gözüm derdim ele
Düşürmesin kimseyi Ağlarsa anam ağlar Ben yürekten yanarım
Mevla böyle müşkile Gerisi yalan ağlar Söylemem derdim ele

4 İlkbahara yaz derler 5 Denizde gez gölde gez 6 Yeldir nefesi gelmez
Şirin söze naz derler Bülbülde gez gülde gez Kimi kimsesi gelmez
Kime derdim söylesem Ben burda kan ağlarım Acep Ferhad öldü mü
Bu dert sana az derler Sen orada gül de gez Külüngün sesi gelmez

7 Karşıya kaban derler 8 Bugün al 9 Karşı kabansız olmaz
Ökçeye taban derler Yârim giymiş bugün al Ökçe tabansız olmaz
Kız hatırın kalmasın Şad edersen bugün et Niye hatırım kalsın
Nişanlın çoban derler Can alırsan bugün al Sürü çobansız olmaz

10 Ana başta taç imiş 11 Deli koyun 12 İnsan insanı yoklar
Her derde İlaç imiş Deli kurt deli koyun Dert gördüm derdi yoklar
Bir evlat pir olsa da Yarinden ayrılanın Dertlilerin hâlini
Anaya muhtaç imiş Adını deli koyun Ne bilsin derdi yoklar

a) Düz Mâni b) Cinaslı (Kesik) Mâni c) Yedekli (Artık) Mâni ç) Konuşmalı Mâni
............................. ............................. ............................. .............................
............................. ............................. ............................. .............................
............................. ............................. ............................. .............................

107