Page 26 - DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10
P. 26

YAZIM VE NOKTALAMA UYGULAMALARI



          1. Etkinlik: Aşağıdaki tablonun sol sütununda bazı yazım kuralları, sağ sütununda bu
            kurallarla ilgili örnekler verilmiştir. Kuralların başındaki rakamları örneklerin başındaki
            dairelere yazarak kurallarla örnekleri eşleştiriniz.

                    IV   a  EŞLEŞTİRME

                    Rakamla başlayan cümlelerde                    a) Bu dünyanın güzelliği ve sırrı ancak ona
                I
                    rakamdan sonra gelen kelime özel ad              gösterilen dikkat, ilgi ve şefkatle çıkar
                    değilse büyük harfle başlamaz.                   ortaya.

                    Belirli bir tarihi belirtmeyen ay ve gün       b) Heratlı eski üstatlar, âlemi Allah’ın gördüğü
                II
                    adları küçük harfle başlar.                      gibi nakşetmeye çalışırken bir şahsiyetleri
                                                                     olduğunu gizlemek için imza atmazlardı.


                    Kişi adlarından önce ve sonra gelen            c) 1932 yılında halk edebiyatı ve Türk folklor
                III
                    ünvanlar, saygı sözleri, rütbe adları ve         çalışmaları açısından öncü olan Sivas Halk
                    lakaplar büyük harfle başlar.                    Şairleri Bayramı Kitapçığı, Ahmet Kutsi
                                                                     Tecer tarafından neşredilmiştir.


                    Dünya, güneş, ay kelimeleri gezegen            ç) Kaymakam Selahattin Bey, ileride
                IV
                    anlamı dışında kullanıldıklarında küçük          anlatacağımız hâller yüzünden, bu işle hiç
                    harfle başlar.                                   meşgul olamadı.

                    Özel ada dâhil olmayan gazete, dergi,          d) Türk Dili dergisi Türk edebiyatının en uzun
                V
                    tablo vb. sözler büyük harfle başlamaz.          soluklu dergisi olarak yayın hayatına devam
                                                                     ediyor.


                    Yer, millet ve kişi adlarıyla kurulan          e) Yeni gelen Portekiz gemisinden çıkmış
                VI
                    birleşik kelimelerde sadece özel adlar           Çin ipeğinden kumaşın yeşilini bıraktım,
                    büyük harfle başlar.                             mavisini bohçaya koydum.

                                                                   f) Böylece bir cuma günü annem, babam,
                                                                     ağabeyim, teyzem, hepsi dedemin Fahreng
                                                                     kıyısındaki gül bahçesine gittiklerinde “Ben
                                                                     çok hastayım.” dedim ve evde kaldım.





          2. Etkinlik: Aşağıdaki parçada yay ayraçlarla belirtilen yerleri uygun noktalama işaretleriyle
            tamamlayınız.




               ( ) Eee ( ) dedi Hıdır Emmi. Bununla geçmiş olsun kadersiz yılkılık ( ) zavallı Doru! Hıdır da
               sayende Allah indinde makbul bir iş yaptı. Gönlü ferahladı. Daha misafirliğin bitmedi haa ( )
               Dipdiri olsan da bu günlerde yine bırakmam seni. Görmüyor musun havayı ( ) Yine poyraza
               döndü yel ( ) yine gavur gibi ciğere işlemeye başladı. Tipi ha geldim ha geliyorum der, bu
               havada yazı yaban senin işin değil. Bu iş dağ gibi yılkılığın işi, sırtı pek atın işi…

                                                                                          Abbas Sayar, Yılkı Atı





    24
   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30   31