Page 26 - DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10
P. 26
YAZIM VE NOKTALAMA UYGULAMALARI
1. Etkinlik: Aşağıdaki tablonun sol sütununda bazı yazım kuralları, sağ sütununda bu
kurallarla ilgili örnekler verilmiştir. Kuralların başındaki rakamları örneklerin başındaki
dairelere yazarak kurallarla örnekleri eşleştiriniz.
IV a EŞLEŞTİRME
Rakamla başlayan cümlelerde a) Bu dünyanın güzelliği ve sırrı ancak ona
I
rakamdan sonra gelen kelime özel ad gösterilen dikkat, ilgi ve şefkatle çıkar
değilse büyük harfle başlamaz. ortaya.
Belirli bir tarihi belirtmeyen ay ve gün b) Heratlı eski üstatlar, âlemi Allah’ın gördüğü
II
adları küçük harfle başlar. gibi nakşetmeye çalışırken bir şahsiyetleri
olduğunu gizlemek için imza atmazlardı.
Kişi adlarından önce ve sonra gelen c) 1932 yılında halk edebiyatı ve Türk folklor
III
ünvanlar, saygı sözleri, rütbe adları ve çalışmaları açısından öncü olan Sivas Halk
lakaplar büyük harfle başlar. Şairleri Bayramı Kitapçığı, Ahmet Kutsi
Tecer tarafından neşredilmiştir.
Dünya, güneş, ay kelimeleri gezegen ç) Kaymakam Selahattin Bey, ileride
IV
anlamı dışında kullanıldıklarında küçük anlatacağımız hâller yüzünden, bu işle hiç
harfle başlar. meşgul olamadı.
Özel ada dâhil olmayan gazete, dergi, d) Türk Dili dergisi Türk edebiyatının en uzun
V
tablo vb. sözler büyük harfle başlamaz. soluklu dergisi olarak yayın hayatına devam
ediyor.
Yer, millet ve kişi adlarıyla kurulan e) Yeni gelen Portekiz gemisinden çıkmış
VI
birleşik kelimelerde sadece özel adlar Çin ipeğinden kumaşın yeşilini bıraktım,
büyük harfle başlar. mavisini bohçaya koydum.
f) Böylece bir cuma günü annem, babam,
ağabeyim, teyzem, hepsi dedemin Fahreng
kıyısındaki gül bahçesine gittiklerinde “Ben
çok hastayım.” dedim ve evde kaldım.
2. Etkinlik: Aşağıdaki parçada yay ayraçlarla belirtilen yerleri uygun noktalama işaretleriyle
tamamlayınız.
( ) Eee ( ) dedi Hıdır Emmi. Bununla geçmiş olsun kadersiz yılkılık ( ) zavallı Doru! Hıdır da
sayende Allah indinde makbul bir iş yaptı. Gönlü ferahladı. Daha misafirliğin bitmedi haa ( )
Dipdiri olsan da bu günlerde yine bırakmam seni. Görmüyor musun havayı ( ) Yine poyraza
döndü yel ( ) yine gavur gibi ciğere işlemeye başladı. Tipi ha geldim ha geliyorum der, bu
havada yazı yaban senin işin değil. Bu iş dağ gibi yılkılığın işi, sırtı pek atın işi…
Abbas Sayar, Yılkı Atı
24