Page 38 - DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10
P. 38
DEDE KORKUT HİKÂYELERİ
Bilgi Havuzu
2019 yılına “Bütün Türk edebiyatını terazinin bir gözüne, Dede Korkut’u
kadar iki öbür gözüne koysanız Dede Korkut ağır basar.”
nüshası olan ve M. Fuat Köprülü
12 hikâyeden
oluştuğu
düşünülen
Dede Korkut Destandan halk hikâyesine geçişin ilk eseridir.
Hikâyeleri, Müslüman Oğuzların yaşantıları ve geleneklerine
İran’da yeni bir dair bilgiler içerir.
Oğuzname’nin Bir ön söz ve on üç hikâyeden oluşur.
bulunmasıyla XV. yüzyılda yazıya geçirilmiştir.
artık üç nüsha Anonim bir eserdir; Dede Korkut, hikâyelerin
ve 13 hikâye anlatıcısı bilge bir ihtiyardır.
olarak kabul Olaylar, Kuzeydoğu Anadolu ve Azerbaycan
edilmektedir. coğrafyasında geçer.
Dresten Hikâyelerde konuşmalar şiir, anlatımlar düzyazı
ve Vatikan biçimindedir.
nüshalarından Hikâyelerde olağanüstülük ve gerçeklik iç içedir.
sonraki bu Hikâyelerde kahramanlık, aşk, boylar arası
yeni nüshanın mücadele temaları ele alınır.
adı Türkmen Hikâyelerde deyim, atasözü ve secilere yer
Sahra (Günbed) verilmiştir.
nüshasıdır.
Ayrıca Ankara
ve Bursa’da da
Dede Korkut
Hikâyeleri’ne ait DEDE KORKUT HİKÂYELERİ
bazı örnekler
bulunmuştur.
1. Dirse Han Oğlu Boğaç Han
2. Salur Kazan’ın Evinin Yağmalanması
3. Kam Büre Oğlu Bamsı Beyrek
Bilgi Havuzu 4. Kazan Bey Oğlu Uruz’un Tutsak Olması
Hikâyelerde 5. Duha Koca Oğlu Deli Dumrul
adı geçen 6. Kanlı Koca Oğlu Kanturalı
kahramanlardan 7. Kazılık Koca Oğlu Yigenek
bazıları 8. Basat’ın Tepegöz’ü Öldürmesi
şunlardır: Boğaç 9. Begil Oğlu Emren
Han, Banu 10. Uşun Koca Oğlu Segrek
Çiçek, Tepegöz, 11. Kazan’ı Oğlu Uruz’un Tutsaklıktan Çıkarması
Salur Kazan, 12. İç Oğuz’a Dış Oğuz’un Asi Olup Beyrek’i Öldürmesi
Bamsı Beyrek, 13. Kazan Bey’in Ejderhayı Öldürmesi [Türkmen Sahra (Gün-
Bayındır Han, bed) nüshasının bulunmasıyla eklenmiştir.]
Basat, Deli
Dumrul, Burla
Hatun, Uruz
Er, Kan Turalı,
Dirse Han…
36