Page 41 - DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10

Sıra Sizde

1. Etkinlik: Aşağıda Dede Korkut Hikâyeleri’nden bir parça verilmiştir. Parçaya göre aşağıdaki
cümlelerin başındaki kutucuğu yargılar doğru ise “√”, yanlış ise “x” ile işaretleyiniz.

DUHA KOCA OĞLU DELİ DUMRUL DESTANINI BEYAN EDER HANIM HEY

Al kanatlı Azrail benim elime geçse öldüreydim, güzel yiğidin canını onun elinden
kurtaraydım diyordun; şimdi bre deli geldim ki senin canını alayım, verir misin yoksa
benimle cenk eder misin, dedi. Deli Dumrul der: Bre, al kanatlı Azrail sen misin, dedi.
Evet, benim, dedi. Bu güzel yiğitlerin canını sen mi alıyorsun, dedi. Evet, ben alıyorum,
dedi. Bre Azrail, ben seni geniş yerde istiyordum, dar yerde iyi elime girdin değil mi,
dedi. Ben seni öldüreyim, güzel yiğidin canını kurtarayım, dedi.
Kara kılıcını sıyırdı eline aldı. Azrail’e çalmağa hamle kıldı. Azrail bir güvercin oldu,
pencereden uçtu gitti. İnsan oğlunun ejderhası Deli Dumrul elini eline çaldı, kah kah
güldü. Der: Yiğitlerim Azrail’in gözünü öyle korkuttum ki geniş kapıyı bıraktı dar
bacadan kaçtı, mademki benim elimden güvercin gibi kuş oldu uçtu, bre ben onu bırakır
mıyım doğana aldırmayınca, dedi.
Kalktı atına bindi, doğanını eline aldı, ardına düştü. Bir iki güvercin öldürdü. Döndü,
evine geliyorken Azrail atının gözüne göründü. At ürktü, Deli Dumrul’u kaldırdı yere
vurdu. Kara başı bunaldı, darda kaldı. Ak göğsünün üzerine Azrail basıp kondu. Demin
mırıldanıyordu, şimdi hırıldanmağa başladı. Der:
— Bre Azrâil aman,
Tanrının birliğine yoktur güman!
Ben seni böyle bilmezdim,
Hırsız gibi can aldığını duymazdım.
Tepesi büyük bizim dağlarımız olur,
O dağlarımızda bağlarımız olur.

Muharrem Ergin, Dede Korkut Kitabı

DOĞRU-YANLIŞ

Nazım ve nesir iç içedir.

İlahi bakış açısıyla yazılmıştır.

İslamiyet’in Kabulünden Önceki Dönem’e ait bir metindir.

Olağanüstülüklere yer verilmiştir.

Sade, anlaşılır bir dil kullanılmıştır.

Tartışmacı bir anlatım benimsenmiştir.

Karşılıklı konuşmalara yer verilmiştir.

39