Page 39 - DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10
P. 39

Dede Korkut’tan                      Günümüz Türkçesiyle
                Kanı didüğüm yiğ erenler,            Nerede söz ettiğim ünlü beyler,
                “Dünya menüm.” diyenler?             “Dünya benim!” diyenler?
                Ecel aldı, yir gizledi.              Ecel aldı, yer gizledi.                               Bilgi Havuzu
                Fanı dünya kime kaldı?               Fani dünya kime kaldı?                               XIII-XIV.
                Gelimlü gidümlü dünya,               Gelimli gidimli dünya,                               yüzyıldan
                Âhır son ucı ölümlü dünya!           Sonunda sonu ölümlü dünya!                           sonra tercüme
                                                                                                          yoluyla Türkçeye
                                                                                                          kazandırılan
                                         Mertol Tulum-M. Mahur Tulum, Dede Korkut Oğuznameler             Hz. Ali
                                                                                                          Cenknâmeleri
                                                                                                          de önemli halk
                                                                                                          hikâyeleridir.
                                         HALK HİKÂYELERİ                                                  İnsanlara
                                                                                                          gaza ruhunu
                                                                                                          aşılamayı
               Anlatılanlar hayal ürünü ya da gerçek olabilir.                                            amaçlayan bu
               Aynı hikâyenin farklı varyantları bulunabilir.                                             anlatılarda
               Olağanüstülük destana göre oldukça azdır.                                                  Hz. Ali’nin
               İçinde kalıplaşmış ifadelere rastlanabilir.                                                çevresinde
               Genelde nazım ve nesir iç içedir.                                                          gelişen olaylar
               İslam öncesindeki destanın devamı niteliğindedir.                                          anlatılır.
               Döneminin toplumsal koşullarını yansıtır.                                                  Genelde mensur
               Aşk ve kahramanlık konuları hâkimdir.                                                      parçalardır.
               Anonimdir ve sade bir anlatımı vardır.
               Genelde meddahlar veya saz şairlerince anlatılır.




                                     Halk Hikâyesinin Bölümleri
                     Fasıl

                     Hikâyeden önce anlatıcının
                     türkü söylediği veya şiir okuduğu
                     bölümdür.
                                                                  Döşeme
                                                                  Hikâye girişinde kahramanların
                                                                  tanıtıldığı bölümdür.
                     Olay
                     Konunun anlatıldığı asıl ve uzun
                     bölümdür.
                                                                  Dua

                                                                  Hikâyenin sonlandığı ve
                                                                  kavuşamayan âşıklar için dua
                                                                  edildiği bölümdür.
                     Efsane

                     Hikâye bittikten sonra bir
                     efsanenin anlatıldığı bölümdür.






                                                                                                                        37
   34   35   36   37   38   39   40   41   42   43   44