Page 92 - Defterim Coğrafya - 9
P. 92
Notlarım
e) Nem
Atmosferdeki su buharına nem adı verilir. Nem, bir yerin fazla ısınmasını ve
Bilgi Havuzu
soğumasını önler. Nem oranının fazla olduğu yerlerde havanın ısınması ve soğuması
yavaş gerçekleşir. Günlük ve yıllık sıcaklık farkları az olur. Nem oranının az olduğu
yerlerde ise havanın ısınması ve soğuması hızlı gerçekleşir. Günlük ve yıllık sıcaklık Meridyenlerin en sıcak
farkları fazla olur. noktalarını birleştiren
çizgiye termik ekvator
f) Kara ve Denizlerin Dağılışı denir. Karasallığın ve
okyanus akıntılarının
Karalar ve denizler farklı ısınma özelliğine sahiptir. Karalar çabuk ısınır, çabuk
etkisiyle termik ekvatorun
soğur; denizler ise geç ısınır, geç soğur.
büyük bir bölümü Kuzey
Yarım Küre’den geçer.
g) Rüzgârlar
Rüzgârlar, geldiği yerin nem ve sıcaklık özelliklerini ulaştıkları alanlara taşır.
Örneğin Ekvator ve çevresinden esen rüzgârlar, ulaştığı yerlerde sıcaklığı yükseltir.
Kutuplar ve çevresinden esen rüzgârlar ise ulaştığı yerlerde sıcaklığı düşürür.
ğ) Diğer Faktörler
Yeryüzünde su, taş, toprak, kar, bitki örtüsü vb. unsurlar bulunur. Bu unsurlar,
Güneş ışınlarını yansıtarak veya tutarak sıcaklığı etkiler.
Bilgi Havuzu
Güneş ışınlarının yere
düşme açısı, sıcak ve
3. Etkinlik: Aşağıda sıcaklığın dağılışı ile ilgili çeşitli durumlar verilmiştir. Bu
soğuk su akıntıları, kara
durumların sıcaklığın dağılışını etkileyen hangi faktörün sonucu olduğunu belirleyip ve denizlerin dağılışı ile
numaraları ile aşağıda yer alan noktalı yerlere yazınız. genel hava dolaşımına
bağlı olarak belirlenen
1 2 3 4 iklim kuşaklarına sıcaklık
Orta kuşak karalarının kuşakları denir.
Erzurum’un Eskişe- Ekvator’un doğu kıyılarının batı İstanbul’da poyrazın
hir’den daha soğuk Dünya’nın en sıcak kıyılarından daha sıcaklığı düşürmesi
olması yeri olmaması
soğuk olması
5 6 7 8
Muson rüzgârları- Rize’de havanın KYK’de yıllık ortala- Ankara’da yıllık
nın kış mevsiminde Bayburt’a göre geç ma sıcaklığın GYK’den sıcaklık farkının
karadan denize doğru ısınıp geç soğuması fazla olması Samsun’dan daha
esmesi fazla olması
9 10 11 12 Anadolu’nun iç
Doğu Karadeniz kıyı- Kuzeybatı Avrupa KYK’de en sıcak ayın kesimlerinde buğday
larına yağmur yağar- kıyılarının Kanada karalarda temmuz, hasadının doğusuna
ken Kaçkar Dağları’na kıyılarından daha denizlerde ise ağustos
göre daha erken
kar yağması sıcak olması olması
yapılması
13 14 15 Havanın bulutlu 16
Türkiye’de sıcaklığın Şanlıurfa’da sam- Batı Avrupa kıyıla-
olduğu gecelerde
doğudan batıya doğru yelinin sıcaklığı rının, Orta Avru-
yeryüzündeki ısı
artması artırması pa’dan sıcak olması
kaybının az olması
A) Yükselti ................................
B) Nem:. ........................................
C) Kara ve Denizlerin Dağılışı: ....................................
Ç) Okyanus Akıntıları: ....................................
D) Rüzgârlar: ………………………………….
91