Page 21 - Defterim TDE 9

Standart (Ölçünlü) Dil: Bir lehçe, şive veya ağız esas tutularak ülke genelinde kullanılan
ve herkesin uymak durumunda olduğu, kuralları olan ve üst dil konumunda bulunan
dildir.
Bilgi Havuzu
Argo: Genellikle eğitimsiz kişilerin geliştirip kullandığı özel dil veya söz dağarcığıdır.
Türkiye
Türkçesinin
Türkçede Kullanılan Bazı Argo Örnekleri standart dilinin
oluşumunda
volta atmak: Bir aşağı bir yukarı dolaşmak. İstanbul ağzı esas
afi kesmek: Gösteriş yapmak. alınmıştır.
okutmak: Satmak, elden çıkarmak.
matrak: Eğlenceli, gülünç, hoş.
abdestini vermek: Azarlamak.
gazlamak: Kaçmak, hızla uzaklaşmak.

Jargon: Bir meslek grubunun, aynı amaç için bir araya gelmiş toplulukların kendi
aralarında kullandıkları özel dildir.

Türkçede Kullanılan Bazı Jargon Örnekleri

akut batın: Karın bölgesinde aniden gelişen ve şiddetli ağrıya sebep olan durum.
(Tıp jargonu)
eks olmak: Ölmek. (Tıp jargonu)
pianta: Ayakkabı tabanının geniş bırakılan kenarı. (Ayakkabıcılık jargonu)
pırpır: Astsubaylarda rütbe işareti. (Askerlik jargonu)
borda: Geminin veya kayığın yanı. (Denizcilik jargonu)
güverte: Gemide ambar ve kamaraların üstü. (Denizcilik jargonu)

Güvertede her şey ince, sarı pirinç tellerle tutturulmuş, mahirane bir
şekilde her şey birbirine sarı iplerle bağlanmıştı.
Yelkenler müteharrikti. Yine güvertede herhangi bir kotranın bütün
teferruatı göze çarpıyordu. Kamara delikleri yapılmıştı. Kamara
deliklerinin üstleri küçücük camlarla örtülmüş ve camların etrafı sarı
ÖRNEK küçücük minyatür tayfalar tahayyül ediyor; bir Güliver Seyahatnamesi
boya ile bir pirinç madenî rengi ile parlatılmıştı. Bu geminin içinde insan,

okuyor gibi oluyordu.
Sait Faik Abasıyanık, Semaver

Çözümleme: Bu parçada denizcilik mesleğiyle uğraşan kişilerin kendi
aralarında kullandıkları güverte, yelken, kotra, kamara, tayfa gibi jargon
örneklerine yer verilmiştir.

19