Page 25 - Defterim TDE 9
P. 25

Aşağıdaki örnek metinleri ve çözümlemeleri inceleyiniz.
                                                                                                            Bilgi Havuzu
             ANLATIM BİÇİMİ                    ÖRNEK                         ÇÖZÜMLEME                    Bir metinde

                                 Yine dil olarak Yusuf’ta görülen     Konu ile ilgili nesnel bilgilere    farklı anlatım
                                 en önemli husus Kutadgu Bilig’de     yer verilerek okurun                biçimleri bir arada
                                 kullandığı cümlelerdir. Cümle        bilgilendirilmesi amaçlandığı       kullanılabilir.
                                 tekniği açısından bakınca şairin     için açıklayıcı anlatım
             Açıklayıcı
                                 Türkçenin kendisine özgü,            kullanılmıştır.
             Anlatım
                                 yabancıya bakmayan ve yabancı
                                 tesiri görülmeyen cümleler
                                 kullandığını görürüz.
                                          Kemal Yavuz, Bir Ömrün Yazıları
                                 Kâğıtta bir “rüzgârgülü” çiziliydi.   Gözleme yer verilmiş,
                                 Doğu ile güney arasından dümdüz  görülenler gerçeğe bağlı
                                 bir hat yürütülmüş, yanına 4-2-8  kalınarak aktarılmıştır.
             Betimleyici         rakamı yazılmıştı. Hat bir noktada  Rüzgârgülünün, okurun
             Anlatım (Nesnel)    kırılıyor, 3 rakamıyla işaretlenmiş  zihninde gerçekte olduğu gibi
                                 küçük bir mesafe aldıktan sonra      canlandırılması amaçlandığı
                                 bir yıldızla nihayet buluyordu.      için anlatımda nesnel
                                     Refik Halid Karay, Yeraltında Dünya Var betimleme kullanılmıştır.
                                 Bahar günleri bu eski dünyanın       Gözlemler, yazarın duyum
                                 gençlik neşesinin sabahıdır. Bahar   ve hislerine bağlı sanatlı
                                 erişince toprağın her tarafı         bir anlatımla aktarılmıştır.
             Betimleyici         baştan ayağa tazelik kesilerek       Anlatımda sanatsal bir
             Anlatım             “Dünya öldükten sonra yeniden        aktarım amaçlandığı için
             (İzlenimci / Öznel   dirilir.” sırrı aşikâr olur. O kuru   izlenimci (öznel /sanatsal)
             / Sanatsal)         kuru ağaçlar -mahşere tesadüf        betimleme kullanılmıştır.
                                 etmiş kemikler gibi- yeniden can
                                 bulmaya başlar.
                                                   Namık Kemal, İntibah
                                 Annem tulumbadan su çeker, elimi  Bir olay; eyleme, kişilere,
                                 yüzümü yıkardı. Sonra vagonun        zaman ve mekâna bağlı
                                 gölgesine çekilip fasulye ayıklardı.   olarak aktarılmıştır.
                                 Ben oralarda oynar, kargalara        Anlatımda okuru olayın
             Öyküleyici
                                 taş atardım. Öğleye doğru posta      içinde yaşatmak amaçlandığı
             Anlatım
                                 katarı geçer, onun ardı sıra         için öyküleyici anlatım
                                 bir marşandiz çuflaya puflaya        kullanılmıştır.
                                 istasyona girerdi.
                                              Mustafa Kutlu, Uzun Hikâye
                                 Edebiyatta, şunu getirmenin,         Yazar, şiirle ilgili genel
                                 bunu götürmenin anlamı yoktur.       bir kabule karşı kendi
                                 Gerekli olan, iyi ve değerli bir     fikrini savunarak okurun
             Tartışmacı          yapıt yaratabilmektir. Şunu,         düşüncesini kendi fikri
             Anlatım             bunu götürüp getirmenin              yönünde değiştirmeyi
                                 sanat olduğunu bizim edebiyat        amaçladığı için burada
                                 tarihçilerimiz çıkarmıştır ortaya.   tartışmacı anlatım
                                               Sâlah Birsel,  Şiirin İlkeleri kullanılmıştır.



                                                                                                                        23
 Yazma Süreci
   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30