Page 250 - Defterim TDE 9

Parodi: Daha önceden yazılmış bir metnin konu / içerik yönünden örnek alınma-
sıdır. Eserin bütünü veya bir kısmı örnek alınabilir.

Orhan Pamuk’un Benim Adım Kırmızı romanında Umberto Eco’nun (Umberto Eko)
ÖRNEK Gülün Adı adlı eserinin içeriği örnek alınarak parodi tekniğinden yararlanılmıştır.

Her iki romanda olayların tarihî bir dönemde geçmesi, cinayet unsurunun
kullanılması, olayların sınırlı bir zaman dilimi içinde geçmesi, cinayetlerin dışarıdan
gelen biri tarafından çözülmesi, yerleşik değerlere karşı çıkanın cezalandırılması
şeklindeki örtüşük ögeler parodi tekniğinden yararlanıldığını gösterir.

Kolaj: Farklı söylem alanlarına ait metin parçalarının (sözlük, ansiklopedi, şiir,
deneme, mektup, günce, haber, afiş, ilan, resmî belge, gazete manşeti vb.) kendi
özgün biçimleriyle ana metne yerleştirilmesiyle yapılır. Bu metin parçaları yazarın
kendisi tarafından da oluşturulabilir.

ÖRNEK Oğuz Atay, Tutunamayanlar adlı romanına manzum destan, piyes, ansiklopedi,

mektup, günlük, arşiv belgesi, nüfus cüzdanı sureti gibi farklı alanlara ait metin
parçaları yerleştirerek kolaj tekniğini kullanmıştır.

Montaj: Başka bir yazara ait veya anonim bir metnin doğrudan alıntılanması
şeklinde uygulanır. Ana metne monte edilen alıntı, metni anlamsal boyutta
destekler ve içeriği besleyip zenginleştirir.

ÖRNEK Ayşe Kilimci’nin Kuytuda adlı hikâyesinde Tevfik Fikret’e ait “Düşün: Bugünkü
adımlar hazırlıyor yarını / Koşan elbet varır, düşen kalkar / Kara taştan su
damla damla akar / Birikir sonunda bir gümüş göl olur.” mısralarının ve Edip
Cansever’in İdris’le Konuşma adlı şiirinden alıntılanan “Yalnızlık, sevmesini
bilmeyenlerin icadı.” mısrasının metne monte edilmesi montaj örneğidir.

Epigraf (Tanımlık): Eserin veya eserdeki bölümlerin başında yer alan, okuyucuyu
metne hazırlayan, eserin ana fikrini özetleyen, eser veya bölüm hakkında ön
bilgi edinmeyi sağlayan, okura yazarın kaynakları hakkında fikir veren alıntı
ifadelerdir.

ÖRNEK Ahmet Ümit’in Hristiyanlık ve İncil ile ilgili bilgiler barındıran ve bir seri katilin
ardındaki sır perdesini aralamaya çalışan Kavim adlı romanında Eski Ahit’ten
alıntılanan “Öldürmeyeceksin. Eski Ahit, Çıkış, 20:13.” ifadesi epigraf olarak
kullanılır. Yazar bu yolla okurunu metne hazırlar, romanına başlamadan önce
okurunun metinde karşılaşacağı konu ile ilişki kurmasını sağlar.

248