Page 36 - Defterim TDE 9
P. 36
Sıra Sizde
1. Etkinlik: Aşağıdaki metinlerin hangi anlatım özelliğiyle ilgili olduğunu belirleyerek doğru
numarayı dairenin içerisine yazınız.
1 Özlülük 2 Doğallık 3 Açıklık 4 Özgünlük
Nedim’in kendine özgü bir edası, tarzı vardır. Kendisi de bu durumun bilincindedir. Bir
gazelinde “Ma’lûmdur benim sühanım mahlas istemez / Fark eyler onu şehrimizin nükte-
dânları” dizeleriyle bunu açıkça ifade eder. Nedim’in divan şiirine getirdiği bu yeni soluk
kendisi hayattayken devrin diğer şairleri tarafından da fark edilmiştir.
Anlam değil anlam katmanları olan metinlerde yazar, kelimelerin çağrışım gücünden ya-
rarlanır. Bu durum farklı okurların metinde farklı kapıları aralamasını sağlayabileceği gibi
aynı okurun metni her okuyuşunda yeniden keşfetmesini de sağlayabilir. Bu durum edebî
metinler için kabul edilebilir olsa da bilgilendirici metinlerin ruhuna aykırıdır.
Atasözleri, kaynakların genelinde kısa ve özlü söz olarak tanımlanır. Bu hüküm atasözle-
rinin yoğun bir anlamı en kısa biçimde yansıtmasına dayanır. Bu durum, günlük hayatta
sayfalarca anlatılabilecek durumları tek atasözüyle anlatmamızı sağlar.
2. Etkinlik: Verilen açıklamalardan hareketle bulmacayı çözünüz.
1
2 3 Yukarıdan Aşağıya
4 1. Anlatımda birbiriyle çelişen
düşüncelere yer verilmemesidir.
5 2. Anlatımın, okuyucunun duygu ve
düşünce dünyasına dokunarak onda iz
6 bırakmasıdır.
7 3. Cümlenin tek bir anlam içermesidir.
4. Anlatımda halkın konuştuğu dilin,
8
söyleyişlerin kullanılması; anlatılmak
9
istenenin samimi bir üslupla dile
10
getirilmesidir.
5. Anlatımın olabildiğince az sözle
ifade edilmesi, anlam yoğunluğunun
11
sağlanmasıdır.
6. Anlatımın insanlığa hitap eden içeriğe
12
ve özelliğe sahip olmasıdır.
12. Anlatımda cümlelerin, Türkçe söz
dizimi kurallarına uygun yazılmasıdır.
Soldan Sağa
7. Anlatımın, okuyucunun ilgisini sonuna kadar zirvede tutan akıcı ve hareketli bir üslup taşımasıdır.
8. Anlatımda söylenişi zor kelime veya kelime gruplarına yer verilmemesi, metnin rahat okunmasıdır.
9. Anlatımın başkasının anlatımına benzememesi ve kendine has özellikler taşımasıdır.
10. Anlatımda sanatlı söyleyişlere ve yabancı kelimelere yer verilmemesidir.
11. Eserin her dönemde okunması, zamanın sınırlarını aşmasıdır.
12. Anlatımda gereksiz sözcük veya ek kullanılmamasıdır.
34