Page 121 - Düşünüyorum Tematik Etkinlik Kitabı

TEMA 6 BİLİM VE TEKNOLOJİ

3 Biyomimetik Bilimi

Etkinlik Açıklaması Bu etkinlik; öğrencilerin teknolojik icatların gelişme süreci ile ilgili bilgi kazanmaları, verilen örneklerden
hareketle yeni bir ürün tasarlamaları üzerinedir. Etkinlik öncesinde öğrencilere renkli boya kalemleri ile
derse gelmeleri hatırlatılmalıdır.
Etkinliğin Amacı Doğadan esinlenerek geliştirilen teknolojik ürünleri fark ederek taslak çizimler yapabilme.
Etkinliğin Metin ve görseller etkileşimli tahtada açılır. Öğrencilerden metni okuduktan sonra görselleri inceleme-
Uygulanması leri, doğadan esinlenerek geliştirilen teknolojik ürünler ile ilgili bildiklerini paylaşmaları, bu ürünlere ör-
nekler vermeleri istenir. Öğrencilere konuşmaları esnasında Türkçeyi doğru ve etkili kullanmaya dikkat
etmeleri gerektiği hatırlatılır. Öğrencilerden doğadan ilham alarak bir teknolojik ürün tasarlamaları ve
tasarladıkları ürünü çizmeleri istenir. Öğrencilerin tasarladıkları ürünleri yazım kurallarına ve noktalama
işaretlerine dikkat ederek tanıtmalarına rehberlik edilir.

Yönerge
Yönerge
1. Öğretmeninizin etkileşimli tahtada açtığı aşağıdaki metni okuyunuz, görselleri inceleyiniz.
1. Öğretmeninizin etkileşimli tahtada açtığı aşağıdaki metni okuyunuz, görselleri inceleyiniz.

BİYOMİMETİK BİLİMİ

Dünyamız gün geçtikçe yeni teknolojilerle kimya, fizik ve biyoloji alanlarında gelişmesine rağmen bu
teknolojilerin getirdiği bazı olumsuzluklar yeni sorunlara neden olmaktadır. Her geçen gün gittikçe artan
dünya nüfusu, insanlardan kaynaklanan atıkların çoğalması ve doğal kaynakların kısıtlı olması doğanın
dengesini bozmaktadır. Günümüzde bilim adamları ve mühendisler mevcut sorunları çözümlemede
yetersiz kalındığını açıkça vurgulamakta ve var olan çözüm yollarının doğaya zarar verdiğini söylemek-
tedirler. Teknolojinin de doğaya verdiği zarar düşünüldüğünde şu andaki çözümler yeterli olmamaktadır.
“Doğaya zarar vermeyen doğayla uyumlu çözümler nasıl olabilir?” sorusuna yanıt 1997 yılında Janine
Benyus’un “ Biomimicry: İnspired by Nature” adlı kitabı cevap vermektedir. Benyus dünyamızın 3,8 mil-
yardır yaşayan, deneme ve yanılma yoluyla kendini değiştiren ve geliştiren bir yapıya sahip olduğunu
vurgulamaktadır. Janine Benyus kitabında çevremizi saran olağanüstü akıllı bir yaşam olduğunu ve bu
yaşamı anlamanın yeni çözüm yolları bulmakta kullanılabileceğinden bahsetmektedir. İnsan yapısı,
sistemler kimi zaman arızalanabiliyor; hatta ilgili sistemin topyekûn çöktüğü zamanlar oluyor. Teknik
sorunlar bir yana; ekonominin krizlerini bu durumun en belirgin örnekleri arasında sayabiliriz. Hâlbuki
Dünya’nın kendisi yaklaşık 3,8 milyar yıldır, (deyim yerindeyse) deneme ve yanılma yoluyla kendi canlı
yaşamını ve süreçlerini iyileştirip geliştiriyor; Dünya küresi üzerinde var olan malzemeleri sürekliliği
sağlayacak biçimde değiştiriyor. Dünyayı yakından ve derinlemesine incelediğimizde; ondan öğrenebi-
leceğimiz pek çok şey olduğunu görüyoruz. Bizim problem olarak gördüğümüz pek çok konuyu, doğa-
nın kendisinin çoktan çözmüş olduğunu fark ederek şaşırıyoruz (Banger, 2012). Biyomimetik kavramını
literatürde biyomimesis, biyomimikri, biyonik gibi değişik isimlerle de görmek mümkündür. Biyomime-
sis kavramı Yunanca yaşam anlamına gelen “bios” ve taklit anlamına gelen “mimesis” kelimelerinden
oluşmaktadır. Biyomimesis/ Biyomimetik kavramı doğadan esinlenerek problem çözümünde, yeni tek-
nolojiler geliştirilmesinde kullanılan alanı temsil etmektedir. “Biyomimetik Bilim” olarak adlandırılan bu
yeni kavram doğada bulunan sistemlerden yararlanarak mevcut sorunlara yeni çözüm yolları aramaya
çalışmaktadır. Biyomimetik doğadaki bir canlının renk, doku, işlev veya biçimsel olarak tam anlamıyla
ya da kısmen taklit edilmesi olarak tanımlanmaktadır (Kuday, 2009, s. 19). Meriem Webster sözlüğün-
de biyomimetik kavramını“…doğal olanların yapay mekanizmalarla sentezlenmesi amacıyla biyolojik
olarak üretilmiş nesne ve malzemelerin oluşum, yapı ve fonksiyonlarının incelenmesi, biyolojik meka-
nizma ve süreçlerin incelenmesi bilimi olarak” tanımlamaktadır (Banger, 2012). “Reading Üniversitesi”
biyomimikri ya da biyomimetik kavramlarının doğayı incelemenin ya da sorgulamanın bilimsel bir yolu
olduğunu söylemektedir. Ayrıca doğadaki modellerin, sistemlerin, süreçlerin, elementlerin benzerlerini
ya da daha iyisinin yapılmaya çalışılması ile insanların problemlerine doğadan esinlenerek çözüm yolu
bulmak olduğunu da vurgulamaktadır. Doğa; tasarımcılara, mühendislere ve bilim adamlarına makro ve
mikro düzeyde biyolojik olarak yeni teknolojiler için bir olanak sağlamaktadır. (…)

Melda Genç, Doğa, Sanat ve Biyomimetik Bilim

121