Page 126 - Ekonomi (Tüm Kitap)

d) Maliye Politikası Çerçevesinde Mevcut Vergileri Artırmak: Kamu harcamaları kısıtlana-
bilir. Bütçe disiplin altına alınarak daraltılabilir. Talebi kısıtlamaya yönelik tedbirler alınabilir.

Hükûmetler doğrudan kontrol ile fiyatların, gelirlerin ve kaynak kullanımının denetimini ya-
parlar. Hükûmetler bu amaçla yasalar çıkarır, ödemeler ve fiyatlar üzerinde denetim oluşturma giri-
şimlerinde bulunur. Aynı zamanda faiz oranını artırarak yatırım ve tüketim harcamalarında azalmayı
sağlar. Bu harcamalardaki azalmalar, toplam talepte bir azalmaya bu da ekonomi üzerindeki enflasyo-
nist baskının azalmasına neden olacaktır. Stagflasyon durumunda para politikası daha çok firmaların
maliyetlerini azaltıcı ve üretimi artırıcı şekilde olmalıdır. Bu uygulamayla firmalara üretimlerini artır-
mak ve yeni yatırımlar yapmak için düşük faizli krediler sağlanmalıdır. Enflasyonu önleyebilmek için

öncelikle enflasyona neden olan yapısal sorunların çözülmesi gerekir. Bunun için devletin, firmaların
ve tüketicilerin üzerlerine düşen görevleri yerine getirmeleri gerekir.

Ders İçi Etkinlik

Aşağıda enflasyonla mücadelede devlete, firma ve tüketi-
cilere düşen görevlerden bazıları verilmiştir. Bu görevle-

rin başındaki kutucuklara; devlete ait ise “D”, firmalara
ait ise “F”, tüketicilere ait ise “T” yazınız. Bir seçeneğe
birden fazla işaretleme yapabilirsiniz.

Uygun para politikası izlenmelidir.

Ücret artışları, üretim ve verimdeki artışlar oranında yapılmalıdır.
Bilinçli tüketici olmalı, alışveriş kurallarını bilmelidir.
Gelirler ve giderleri arasındaki fark fazla olmamalıdır.

Verim artırıcı tedbirler alınırken aşırı kâr yapılmamalıdır.
Gelir ve gider dengesi kurulmalı, aşırı tüketim ve gösterişe yönelik tüketime yönelinmemelidir.

Gereksiz personel çalıştırılmamalıdır.
Vergiler gerçeği yansıtmalı ve zamanında ödenmelidir.

Tasarruf yapmaya çalışmalıdır.
Verimsiz yatırımlara yer verilmemelidir.

Döviz darboğazına düşülmemeli, ihracatı artırmak amacıyla devalüasyona gidilmemelidir.
Kamu kuruluşlarının zararları Hazineden karşılanmamalıdır.
Kamu harcamaları gereksiz artırılmamalıdır.

Rekabete ayak uydurulmalıdır.

6. Türkiye’de Enflasyon
Fiyatlar genel seviyesinin yükselmesi anlamına gelen enflasyon, Türkiye’de ilk kez 1939’da
ortaya çıkmıştır. Enflasyon 1970'li yıllara kadar düşük seviyelerde devam etmiştir. 1970-1977 döneminde
enflasyon oranı yükselmiştir. Tek haneli rakamlardan çift haneli rakamlara ulaşmıştır. 1970’teki

124