Page 121 - Ekonomi (Tüm Kitap)

2.1. Enflasyonun Ekonomik Sonuçları: Hızlı fiyat artışları üreticiyi elde edeceği kârdan, tü-

keticiyi ise ihtiyaçlarını karşılamaktan mahrum eder. Üretim faaliyetine katılan tüketicinin geliri dü-
şerken alacağı malların fiyatı artar. Enflasyonun sonuçlarını şöyle sıralayabiliriz:

• Üretim yapmak cazibesini yitirir. Üreticiler ellerindeki fazla nakdi kolay para kazanmak ama-
cıyla emlak, altın veya dövize yatırırlar. Bu da finansal piyasalarda dalgalanmalara yol açar.

• Enflasyon nedeniyle ülke içi fiyatların artması, döviz kurlarında gerekli düzenlemeler yapılma-
dığı takdirde ithal mallarının daha ucuz hâle gelmesine ve ihraç mallarının fiyatlarının yüksel-

mesine neden olur. Böylece ithalat artarken ihracat azalır ve ödemeler dengesi bozulur.
• Enflasyonist ortam, yarattığı belirsizlikle ülkenin diğer ülkelerle rekabet edebilme gücünü

zayıflatır.
• Bütçe açığı fazla artacağından giderleri karşılamak için dış borçlanma artar.

2.2. Enflasyonun Sosyal Sonuçları: Enflasyon, ekonomik sonuçların yanında toplumun eko-
nomik düzenini bozan sosyal sonuçları da beraberinde getirir.

• Refah düzeyi gittikçe düşer.
• Kişilerin tasarruf eğilimleri azalır.

• Maaş ve ücret gibi sabit gelirlerdeki artış, enflasyonun çok gerisinde kalır.
• Yatırımların azalması işsizliği ve yoksulluğu artırarak çeşitli olumsuzluklara neden olabilir.

• Borçlular daha kârlı duruma geçer.
• Bunların sonucunda toplumda gelir dağılımı bozulur. Genelde sabit gelirlilerin gelirindeki ar-

tış oranı enflasyon oranından az, serbest meslek sahiplerinin gelirindeki artış oranı enflasyon
oranından fazla olma eğilimi gösterir. Böylece eşitlik ve sosyal adaletten uzak, huzursuz ve

sağlıksız bir toplum oluşur. Uzun süre yüksek seviyelerde seyreden enflasyon, sosyal ve ahlaki
değer yargılarının çökmesine yol açar.

3. Enflasyon Türleri
Ortaya çıkışına neden olan etkenlere göre enflasyon; talep enflasyonu, maliyet enflasyonu ve

fiyat enflasyonu olarak üçe ayrılır.
3.1. Talep Enflasyonu: Üretilen mal ve hizmetler, tüketici talebini karşılayamadığı zaman

talep artışından dolayı fiyatlar artar. Mal ve hizmet talep eden tüketicilerin çeşitli sebeplerle mala
yönelmeleri ve aşırı talebin yeterli arz miktarıyla karşılanamaması sonucu fiyatlar yükselir. Talep

enflasyonunda ana sebep aşırı taleptir. Talep enflasyonu üretimi artırıcı tedbirler veya toplam talebi
azaltıcı tedbirler alınmasıyla çözümlenebilir.

11
1199