Page 52 - Ekonomi (Tüm Kitap)

K) ATATÜRK’ÜN EKONOMİ İLE İLGİLİ GÖRÜŞLERİ

Görsel 1.32: Atatürk, İzmir İktisat Kongresinde

“Bir ulusun hayatıyla doğrudan doğruya ilgili olan ekonomisi, çöküşünün de yük-
selişinin de nedenidir. Zamanımız bir iktisat çağıdır. Kılıç kullanan kol yorulur ama sa-
ban kullanan kol yorulmaz, her gün daha çok güçlenir ve toprağına daha iyi sahip olur.
Osmanlı İmparatorluğu her şeyden önce sabanın karşısında yenildi. Kılıçla zafer ka-
zananlar er geç yerlerini sabanla zafer kazananlara bırakmak zorunda kalırlar. Ulusal
egemenlik, iktisadî egemenlikle birleştirilmelidir. Yoksa kazanılan askerî ve siyasî başarı-
lardan olumlu sonuçlar elde edilemez.”
Mustafa Kemal ATATÜRK
(1923 İzmir İktisat Kongresi)
Atatürk’ün “karma ekonomi düzeni” olarak ders kitaplarımıza giren ancak bu kavramdan daha

geniş içerikte olan iktisadi düşünceleri ve benimsediği iktisadi prensipler, çağdaş kalkınma politikası
ve stratejilerine yön vermiştir. Ayrıca gelişmekte olan ülkelerin örnek alabileceği önemli bir ekono-
mik model oluşturmuştur. Atatürk’ün henüz İstiklâl Savaşı’nın tozu toprağı ortadan kalkmadan söy-
lediği “...Askerî zaferler ne kadar büyük olursa olsun iktisadî zaferlerle taçlandırılmazlarsa kazanılan
zaferler yaşayamaz, kısa zamanda söner.” sözü ekonomiye ne kadar önem verdiğini göstermektedir.
İzmir İktisat Kongresi 17 Şubat-4 Mart 1923’te toplandı. İzmir İktisat Kongresinde yeni Türki-

ye’nin ekonomik sorunları tartışıldı. Bu kritik devrede, ekonomik sorunları düzenlemek için kararlar
alan İzmir İktisat Kongresinde savaşlardan yorgun çıkan halka, ekonomik olarak yön vermek ve
harap olan yurdu kalkındırmak için yapılması gerekenleri tespit etmek amaçlanıyordu. İzmir İktisat
Kongresi sonunda, kongreye katılanlar oy birliği ile Misak-ı İktisadi'yi kabul etti. Bu dönemde eko-

nominin sahip oldukları ve olmadıkları belirlendi. Ekonomik hedefler tayin edildi ve karma ekonomi
modelinin temelleri atıldı.
1923-1933 yılları arasında yapılan çalışmalar:
a) Tarım Alanında
• Aşar vergisi kaldırıldı (1925).
• Ziraat Bankası çiftçiye kredi vermekle görevlendirildi.

• Tarım konusunda çiftçiye rehber olacak elemanların yetiştirilmesi için Ziraat Yüksek Enstitüsü
kuruldu.

50