Page 73 - Ekonomi (Tüm Kitap)

Oligopol piyasasının düopol ve tripol olarak adlandırılan iki özel şekli bulunur.
• Düopol Piyasası: Düopol piyasasında sadece iki satıcı bulunur. Örneğin bir ilde şehirlerarası

ulaşımı sağlayan sadece iki firma bulunabilir. Söz konusu ildeki tüm müşteriler, bu iki firmadan
birini tercih etmek durumundadır.
• Tripol Piyasası: Tripol piyasasında sadece üç satıcı bulunur. Eğer düopol piyasasındaki firma
sayısı üçe yükselirse tripol piyasası ortaya çıkar.
2.3. Monopolcü (Tekelci) Rekabet Piyasası: Farklılaşmış bir malı satan çok sayıda firmanın
bulunduğu piyasadır. Piyasada firmaların çok sayıda olması piyasanın rekabetçi, ürettiği malın homo-
jen bir mal yerine farklılaştırılmış bir mal olması da monopolcü özelliğini gösterir. Bu piyasada bu-

lunan firmalar genelde aynı sınıf ürünü üretmelerine rağmen her ürün, diğer firmaların ürünlerinden
farklı bazı özelliklere sahiptir. Ayakkabı ve hazır giyim piyasası gibi.

Görsel 2.8: Ayakkabı piyasası, monopolcü (tekelci) rekabet piyasasına örnektir.

Alıcılar Yönünden Eksik Rekabet Piyasaları
1. Monopson Piyasası: En önemli özelliği tek alıcı olmasıdır. Bazen piyasaya giriş, alıcılar açı-
sından kısıtlanabilir. Bu durumda genellikle devlet, tek alıcı olarak ortaya çıkabilir. Haşhaş kapsülünü

sadece devletin satın alması gibi.
2. Oligopson Piyasası: Bu piyasada az sayıda alıcı bulunur. Yine piyasaya girişin alıcılar açı-
sından sınırlandırılması sonunda ortaya çıkar. Özellikle bazı tarımsal ürünlerin ve değerli madenlerin
piyasaları, bu piyasa türüne örnek verilebilir. Çoğu zaman bir kamu kurumu ile birlikte devletin izin
verdiği diğer tek bir alıcı bu piyasada bulunur. Oligopsonun özel türleri; düopson ve triopsondur.
• Düopson Piyasası: Düopson piyasasında iki alıcı, çok sayıda satıcı bulunur. Örneğin bazı böl-
gelerde çiftçilerin ürettikleri ürünleri toptan alan ve pazarlayan alıcılar vardır. Eğer bir bölgede-

ki çok sayıda üreticinin ürettiği ürünü satın alan sadece iki alıcı varsa düopson piyasası, üç alıcı
varsa triopson piyasası söz konusudur.
• Triopson Piyasası: Üç alıcı, çok sayıda satıcının olduğu piyasa türüdür.

71
71