Page 71 - Ekonomi (Tüm Kitap)

çerçevesinde petrol alıp sattıkları bir düzenlemedir. Bu konudaki anlaşmalar daha çok telefon ve
genel ağ gibi modern iletişim araçları aracılığıyla yapılmaktadır. Artık günümüzde teknolojik geliş-

meler, mal arz ve talep edenlerin belirli bir yerde karşılaşmaları zorunluluğunu ortadan kaldırmıştır.

PİYASA ÇEŞİTLERİ

Rekabet Piyasanın Genişliği Alışverişe Konu Olan
Açısından Açısından Malların Niteliği Açısından

• Yöresel
• Bölgesel
• Tam Rekabet Piyasası • Ulusal • Mal ve Hizmet Piyasaları
• Eksik Rekabet Piyasaları • Uluslararası • Faktör Piyasaları

Yukarıdaki şemaya göre piyasalar üç farklı kritere göre gruplanmaktadır. Bunlar rekabetin ger-
çekleşip gerçekleşmemesi, piyasanın genişliği ve alışverişe konu olan malların nitelikleridir.

Rekabet Açısından Piyasa Çeşitleri
1. Tam Rekabet
Bu piyasada çok sayıda alıcı ve satıcı vardır. Piyasaya giriş ve çıkış serbesttir. Tüm satıcılar ve
alıcılar, aynı türden (benzer) mallar üzerinde işlem yapmaktadır. Bir alıcı, aynı ürünü herhangi bir

satıcıdan alabileceğini bilir. Bütün işlemler açık olarak yapılır.
Tam rekabetin varlığı aşağıdaki koşullara bağlıdır:
1.1. Piyasada çok sayıda alıcı ve satıcı vardır. Tek bir üreticinin bireysel davranışlarıyla piyasa fiya-
tını etkilemesi mümkün değildir.

1.2. Mallar kalite bakımından homojendir. Yani bir malın bütün birimleri, eş kalitededir. Buğday,
kömür, şeker, petrol, yumurta, süt gibi. Oysa bisküvi, diş macunu, televizyon gibi mallar mar-
kalarına göre farklı niteliktedir ya da öyle zannedilir.
1.3. Alıcı ya da satıcıların piyasaya giriş çıkışları serbesttir. Buğday, kömür, yumurta, kitap vb. mal-

ların satıldığı piyasalar gibi. Üretim faktörleri, çeşitli firma ve endüstriler arasında serbestçe
hareket edebilir. Hiçbir sendikal ya da mesleki örgüt bunu engelleyemez.
1.4. Tüketiciler, malların kalite ve fiyatı konusunda eksiksiz bilgiye sahiptir. Böylece malın yalnız-
ca bilgisizlik sebebiyle farklı fiyatlarda satılması imkânsızdır. Bu koşula piyasanın şeffaflığı

denir.
1.5. Alıcılar belli bir satıcıyı, satıcılar belli bir alıcıyı tercih etmez. Böylece piyasada hiç kimsenin
özel bir durumu olmaz, herkes bağımsız bir biçimde alışveriş yapabilir.

69
69