Page 60 - Kimya

10. Sınıf Kimya

3.1.3. ETKİNLİK TUZ OLUŞUMU

Araç ve Gereç
ETKİNLİĞİN AMACI
• Sodyum hidroksit (NaOH) Asit, baz ve tuz kavramlarını ilişkilendirmek.
• Sülfürik asit (H 2 SO 4 )
• Baget ETKİNLİK BASAMAKLARI
• 200 mL ’lik beherglas (2 adet) 1. 0,1 M 100 mL sodyum hidroksit (NaOH) çözeltisi bir beherglasa
• Saat camı alınır.
2. 0,1 M 50 mL sülfürik asit (H SO 4 ) çözeltisi diğer beherglasa
2
alınır.
3. Beherglastaki çözeltiler karıştırılarak sodyum sülfat oluşumu gözlemlenir.
4. Beherglastaki çözelti süzülerek elde edilen sodyum sülfat tuzu saat camında kurutulur.

ETKİNLİĞİN SONUÇLANDIRILMASI
1. Deneyde gerçekleşen olayın tepkime denklemini yazarak kullanılan asit ve bazların mol sayılarını
bulunuz.
2. Deneyde gerçekleşen nötralleşme tepkimesinin tam nötralleşme olup olmadığını açıklayınız.

TUZ OLUŞUMU
Sodyum sülfat, laboratuvarda sülfürik asit ile sodyum hidroksidin tepkimesinden elde edilir (Görsel
3.1.3). Sodyum sülfat; deterjan, kâğıt, cam, tekstil endüstrisinde ve çeşitli kimyasal maddelerin üreti-
minde kullanılır. Sodyum sülfat doğada minerallerden, deniz ve göl sularından elde edilen bir tuzdur
(Görsel 3.2.5).
+ 2NaOH + 2H 2 O
H 2 SO 4 Na 2 SO 4
Asit Baz Tuz Su
1 mol 2 mol 1 mol 2 mol

ÖRNEK VE ÇÖZÜM

Aşağıdaki asit-baz çiftlerinden K 1+ CN 1- Al 3+ SO 2- Mg 2+ NO 3 1-
4
oluşan tuzların formülünü yazınız.
K CN Al 2 (SO 4 ) 3 Mg (NO 3 ) 2
HCN + KOH
Al(OH) + H 2 SO 4
3
Mg(OH) 2 + HNO 3

3.2.2. GÜNLÜK HAYATTA ASİT-BAZ TEPKİMELERİ
Günlük hayatta birçok asit-baz tepkimesi gerçekleşebilir. Toprağa kireç dökülmesinde, zeytinyağı üre-
timinde, diş macunu kullanımında ve kekin kabarmasında asit-baz tepkimesi gerçekleşir.

60