Page 59 - Kimya
P. 59
Kimya 10. Sınıf
ASİTLERİN VE BAZLARIN TEPKİMELERİ
3.2.1. ASİT-BAZ TEPKİMELERİ
Asit ile bazın tepkimeye girerek tuz ve su oluşturmasına nötralleşme tepkimesi denir. Nötralleşme
tepkimesi aşağıdaki şekilde incelenebilir.
Asit + Baz Tuz + Su
+
H + OH - H 2 O
Görsel 3.2.2: Suyun oluşumu
+
Hidroklorik asit (HCl) ile sodyum hidroksit (NaOH) tepkimeye girdiğinde, asidin H iyonu ile bazın
-
OH iyonu suyu oluştururken bazın katyonu ile asidin anyonu da tuzu oluşturur (Görsel 3.2.3).
H +
Na +
Cl -
OH -
H O
2 HCl(aq) + NaOH(aq) NaCl(aq) + H O(s)
2
Görsel 3.2.3: HCl ve NaOH arasındaki asit baz tepkimesinden tuz ve su oluşumu
Tepkime incelendiğinde 1 mol asidin 1 mol baz ile tepkimeye girdiği ve tepkime sonunda 1 mol tuz ve 1
+ -
mol su oluştuğu görülür. Tepkimeye giren H iyonunun mol sayısı ile OH iyonunun mol sayısı eşit ise tep-
kime artansız gerçekleşir ve girenlerin tamamı ürünlere dönüşür.
Tepkimeye giren asit ve baz mol sayılarına bağlı olarak tepkime sonunda oluşan tuz ve suyun mol sayısı
da aynı oranda değişir.
HCl + NaOH NaCl + H O
2
Tepkimeye göre: 1 mol asit 1 mol baz 1 mol tuz 1 mol su
2 mol NaCl elde edilmek istenirse yukarıdaki kat sayılar dikkate alınarak tepkimeye girenlerin ve oluşan
suyun mol sayısı belirlenir.
H 2 SO 4 (aq) + 2KOH(aq) K 2 SO 4 (aq) + 2H O(s)
2
Asit Baz Tuz Su
Yukarıdaki tepkimede tam nötralleşmenin gerçekleşebilmesi için 1 mol H 2 SO 4 ile 2 mol KOH tepkim-
eye girmelidir.
59