Page 2 - Felsefe 11 | 4.Ünite

4. ÜNİTE

Giriş
18-19. yüzyıl felsefesi, 15. yüzyılla başlayan bir sürecin birçok alanda sonuçlarının yaşandığı dönemi
işaret etmektedir. Bilim, teknik, sanat ve felsefede birçok ürün ortaya konmuş ve toplumsal yapıda dönüşüm-
ler yaşanmıştır. Bilim ve teknik alanındaki gelişmeler yeni bir ekonomik sistemi ortaya çıkarmıştır. Bu yeni
sistem; yeni bir kültürel yaşantıya yol açmış, yönetim biçimlerini etkilemiş ve değişime zorlamıştır. Sistemle
birlikte insanların istek ve ihtiyaçları da değişmiş, farklı sanatsal etkinlikler yapılmaya başlanmıştır.
Bu dönem filozofları; daha çok siyaset, ahlak ve bilgi alanında düşünceler geliştirmiştir. Siyaset felsefesin-
de hayatın dinamiklerini açıklayacak ve toplumsal düzeni daha iyi taşıyacak fikirler üretmeye çalışmışlardır.
Değişen toplumsal yapının farkına varıp ahlaki kuralların üzerine eğilmişlerdir. Bilimin ilerlemesiyle birlikte
yöntem kazanarak çoğalan bilginin doğasına yönelik sorgulamalar yapılmıştır.
Bu çağ, yeni felsefi akımların öne çıktığı çağdır. 18-19. yüzyıl felsefesi, kendinden önceki felsefelere dö-
nüşü ve onları yeniden yorumlamayı içerdiği kadar bilim ve sanat gibi önemli alanların gelişimine de katkı
sağlamıştır.
Bu ünitenin ilk konusunda 18-19. yüzyıl felsefesini hazırlayan düşünce ortamını açıklamak için bir önceki
dönem felsefesinin bu dönem üzerindeki etkilerine değinilecektir.
Ünitenin ikinci konusunda 18-19. yüzyıl felsefesi karakteristik özelliklerini açıklamak için ilk önce
dönemin temel özellik ve problemleri üzerinde durulacak, ardından döneminin dil ve edebiyatla ilişkisi
anlatılacaktır.
Ünitenin üçüncü konusunda örnek felsefi metinlerden hareketle bu çağ filozoflarının felsefi görüşleri
analiz edilecektir.
Ünitenin son konusunda 18-19. yüzyıl felsefesindeki örnek düşünce ve argümanları felsefi açıdan değer-
lendirebilmek için J. J. Rousseau’nun “İnsan özgür doğar oysa her yerde zincire vurulmuştur.” sözünden ha-
reketle özgürlük problemi tartışılacak, ardından günlük hayatta kullanılan bilgilerde aklın ve deneyin rolüne
ilişkin özgün bir metin yazılması istenecektir.

Hazırlık Çalışmaları
1. Toplumsal değişimler felsefeyi nasıl etkileyebilir?
2. Dil açısından felsefi metinle edebî metin arasında farklılıklar neler olabilir?
3. Felsefi ürünlerle bilim ve sanat ürünlerinin artmasındaki sebepler neler olabilir?

Neler Öğreneceksiniz?
• 18-19. yüzyıl felsefesini hazırlayan düşünce ortamını açıklamayı,
• 18-19. yüzyıl felsefesinin karakteristik özelliklerini açıklamayı,
• 18-19. yüzyıl filozoflarının felsefi görüşlerini metinlerinden hareketle analiz etmeyi ve
• 18-19. yüzyıl felsefesindeki örnek düşünce ve argümanları felsefi açıdan değerlendirmeyi
öğreneceksiniz.

96