Page 113 - Fen Lisesi Biyoloji 11 | 1.Ünite
P. 113

Bölüm 7 Üreme Sistemi ve Embriyonik Gelişim







                                   Blastomerler






                                             İki amniyon
                                             İki plasentalı
                        Görsel 1.136: Çift yumurta ikizliğinin oluşması

            1.7.3. Üreme Sisteminin Sağlığının Korunması

            Üreme sisteminin sağlığı, sadece işlevlerinin ve sürecin değil bunlara
            ek olarak fiziksel ve zihinsel yönleriyle de sağlıklı olmasını ifade eder.
            Cinsel  yollarla  bulaşan  hastalıklar,  üreme  sistemi  sağlığını  olumsuz
            etkiler. Bulaşma ihtimali yüksek olan cinsel yolla bulaşan hastalıklar
            arasında genital siğil (HPV), frengi (sifiliz), bel soğukluğu, hepatit B,
            AIDS gösterilebilir.

            Genital siğil; genital bölgede görülen, HPV (Human Papilloma Virus)
            adlı virüse bağlı olarak cinsel yolla bulaşan bir hastalıktır. HPV’nin dü-
            şük riskli olan tipleri siğillere neden olurken yüksek riskli olanlar rahim
            ağzı kanserine (serviks kanseri) neden olabilmektedir. Virüse özel bir
            tedavi şekli bulunmamaktadır. HPV’nin dört tipine karşı, cinsel teması
            olmamış olanlarda aşı uygulaması yapılmaktadır. Cinsel yaşamı baş-
            lamış olan kadınlarda farklı HPV tipleri bulaşmış olabileceğinden aşı
            koruyucu olmasına rağmen cinsel teması olmamış kişilere göre aşının
            koruyuculuğu  daha  azdır.  Ancak  her  iki  durumda  da  aşı  tamamıyla
            koruyucu olamamaktadır.

            Frengi (Sifiliz), Treponema pallidum (Treponema pallidum) bakterisi-
            nin neden olduğu cinsel yolla bulaşan bir hastalıktır. Aynı zamanda kan
            veya plasenta yoluyla  anneden çocuğa bulaşabilir. Belirtileri; vücutta
            ortaya çıkan döküntüler, genital bölgede yaralar, ağız içinde beyaz ka-
            barık lezyonlar olarak görülür. Hastalık ilerledikçe vücutta farklı rahat-
            sızlıkların da ortaya çıkma riski de artmaktadır. Tedavisi erken teşhise
            bağlı olarak değişmektedir.

            Bel  soğukluğu  (Gonore),  Neisseria  gonorrhoeae  (Nayzera  gonore)
            bakterisinin  neden  olduğu  cinsel  yolla  bulaşan  bir  hastalıktır.  Belirti
            olarak idrardan sonra yanma ve karın bölgesinde ağrı görülür.

            Gençlik ve yetişkinlik dönemlerinde yeterince ve doğru bilgilenmeme   Araştıralım-Paylaşalım
            sonucunda HIV/AIDS, hepatit B, bel soğukluğu, frengi gibi rahatsız-  Sınıfınızda konuya, gidilecek yere, gö-
            lıklara yakalanma, bu hastalıkların farkında olmama, tedavi olmama/  nüllülere göre farklı ekipler belirleye-
            olamama, çok genç ya da geç yaşta ebeveyn olma, nitelikli sağlık hiz-  rek ayrı ekipler hâlinde Aile ve Sosyal
            metlerinden yararlanmama/yararlanamama gibi durumlar, üreme sis-  Politikalar Müdürlüğünün farklı birim-
            teminin sağlığını bozmaktadır.                                   lerini ziyaret ediniz. Ziyaret sırasındaki
                                                                             izlenimlerinizi  okul  panosunda  payla-
                                                                             şınız.
            Herkes  anayasamızca  yaşama,  bilgi  edinme,  güvende  olma,  güven
            duyma,  mahremiyet,  gizlilik,  onurun  korunması,  hizmette  süreklilik,
            görüş bildirme haklarına sahiptir ve bu doğrultuda sağlık hizmet bi-
            rimlerinden bu hizmetleri talep etmelidir. Ayrıca ülkemizde bu taleplere
            ulaşmayı kolaylaştırmak ve bu hakkın kullanılmasını sağlamak ama-
            cıyla kurulan Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı çocuk, genç, yaşlı,
            kadın,  erkek  bireylere  psikolojik  veya  tıbbî  rehabilitasyon  hizmetleri
            sunmaktadır.





                                                                                                    235
   108   109   110   111   112   113   114   115   116   117   118