Page 111 - Fen Lisesi Biyoloji 11 | 1.Ünite
P. 111
Bölüm 7 Üreme Sistemi ve Embriyonik Gelişim
Anne yaşının 35’in üzerinde olması, ailede kromozomal anormallik,
ultrasondaki şüpheli durumlar gibi riskli gebeliklerde, genellikle 15-20.
haftaları arasında amniyosentez uygulanır (Görsel 1.132). Amniyo-
sentezde, amniyon sıvısından alınan örnekte kromozomal taramalar
yapılarak genetik riskler tespit edilir.
Tüp Bebek Uygulamaları
Kısırlık (infertilite), yoğun tıbbi incelemeler sonucu nedeni anlaşılabi-
len klinik bir sorundur. Kısırlığın nedenleri çeşitli olup üremeyle ilgili
bir kusur erkekte veya kadında olabilir. Çocuk sahibi olamayan çiftler,
hormon tedavisi ve cerrahi müdahaleler veya yardımlı üreme teknolo-
jileriyle tedavi edilebilmektedir.
Bu sorunun çözümünde yardımlı üreme teknolojileri kullanılır. Bu yön-
tem in vitro fertilizasyon (IVF) yöntemi olarak isimlendirilir. Hormon
ve ilaç takviyesiyle çok sayıda yumurta elde edilir. Laboratuvar orta-
mında olgun yumurtaların alınıp yanlarına hareketli spermlerin bırakıl-
masıyla gerçekleştirilir. Yumurtanın döllenmesi sonucu oluşan zigot,
sekiz hücreli evrede iken doğuma kadar gelişeceği rahme yerleştirilir
(Görsel 1.133).
Spermin
Yumurtalık hazırlanması
gelişimi
Yumurta
üretimi
Araştıralım-Paylaşalım
Zigot oluşumu İn vitro fertilizasyon yönteminde sık-
lıkla çoklu doğumlar görülebilmekte-
Embriyonun dir. Bunun nedenlerini araştırarak sınıf
transfer edilmesi arkadaşlarınızla tartışınız.
Görsel 1.133: İn vitro fertilizasyon yöntemi
Metafaz II aşamasındaki ikincil oositin sitoplazmasına tek bir sperm
çekirdeği, mikropipet yardımıyla yerleştirilirse bu yöntem mikroenjek-
siyon yöntemi adını alır. Laboratuvar koşullarında gerçekleştirilen bu
işlemler sonrası elde edilen döllenmiş yumurtalar; ısı, nem, oksijen ve
karbondioksit oranları özel olarak belirlenmiş, rahime benzer bir besin
ortamında bir süre bekletilir. İlk bölünmeleri geçiren embriyo, anne ra-
himine yerleştirilir. Bu in vitro yöntemler tüp bebek uygulamaları olarak
isimlendirilmektedir (Görsel 1.134).
Görsel 1.134: Mikroenjeksiyon
233