Page 88 - Fen Lisesi Biyoloji 11 | 1.Ünite
P. 88
Fen Lisesi Biyoloji 11. Sınıf
1. Ünite Üriner Sistem Ölçme ve Değerlendirme Bölümü
Aşağıdaki açık uçlu soruların cevabını boş bırakı- 7. Böbrek yetmezliği, D vitamini yetersizliğine neden
lan alana veya defterinize yazınız. olur. Sebebini açıklayınız.
.................................................................................
1. Yapısında azot bulunan metabolik atık ürünler 8. Kronik böbrek yetmezliği sonucu oluşan hiperparati-
nelerdir? roidizm durumunun nedenini açıklayınız.
...................................................................................... .................................................................................
9. Böbrek yetmezliği nedeniyle gelişen D vitamini ve
2. Azotlu metabolik atık ürünler hangi organik bileşikle- kalsiyum yetersizliğinin iskelet sistemine etkisi nasıl
rin yıkımı ile açığa çıkar? olur?
....................................................................................... ..................................................................................
3. Malpigi cisimciğini hangi yapılar oluşturur? Böbreğin Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere doğ-
hangi bölgesinde bulunur? ru sözcüğü/sözcükleri yazınız.
...................................................................................... 10. Böbrekte oluşturulan idrar, ………............................
4. Azotlu atık olan; ..............................................ile idrar kesesine iletilir.
I. amonyak,
II. üre, 11. Böbreğin temel işlev birimine ……….......................
III. ürik asit .......................................................................... denir.
moleküllerinin vücuttan uzaklaştırılması sırasında
harcanan su miktarının az olandan çok olana doğ- 12. Nefronda idrar oluşumu sırasında; ....................,
ru sıralanışı nasıldır? ......................, .............................olayları gerçekleşir.
......................................................................................
13. Glomerulus, iki ............................. arasında bulunur.
5. Böbrek nefronlarında oluşturulmuş ve toplama kanalı-
na gelmiş idrarın dışarı atılıncaya kadar izlediği yolda 14. Glikoz ve amino asitlerin tamamı nefronun ..............
hangi yapılar yer alır? ................................................bölümünde geri emilir.
.......................................................................................
15. Henle kulpunun inen kolunda çok miktarda ..............
6. İnsanda idrar oluşurken; süzülme, geri emilim ve sal- ........................................................geri emilimi olur.
gılama işlemleri, nefronun hangi bölümlerinde gerçek-
leşir? 16. Nefronda distal tüpten, sodyum geri emilimi ve
...................................................................................... potasyum atılması görülür. Bunu sağlayan hormon
böbrek üstü bezinden salgılanan ..............................
7.-9. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız. hormonudur.
Uzun süren kronik böbrek yetmezliği sonucu, kemik- 17. Hipofiz bezinden salınan ............................................
lerin kısmen zayıflamasına yol açan osteomalazi (ke- hormonu etkisiyle suyun geri emilimi gerçekleşir.
mik yumuşaması) hastalığı ortaya çıkar. Parathormon,
besinlerden alınan ya da güneş ışığı yardımıyla deride 18. Böbrekler yardımıyla vücut sıvılarının pH, su, tuz
sentezlenen inaktif D vitaminini karaciğerde ve daha değerleri belirli sınırlar arasında tutularak vücutta
sonra böbrekte aktif D vitamini hâline çevirir. Aktif D ......................................................................sağlanır.
vitamini de bağırsakları etkileyerek kalsiyum emilimi-
ni artırır. Bu nedenle böbreklerdeki ciddi hasarlar kan- 19. Eritropoietin hormonu salgılayan böbrek epitel hüc-
daki aktif D vitamini miktarını çok azaltır. Buna bağlı releri kemik iliğinde ........................ yapımını uyarır.
olarak bağırsaklardan kalsiyum emilimi ve böylelikle
kemiklere kalsiyum geçişi azalır. Diğer bir neden ise 20. Kronik böbrek yetmezliğinde .....................................
kronik böbrek yetmezliği sonucu süzülmenin azalma- ...................hormonu salınımı azalır ve anemi oluşur.
sı nedeniyle kanın fosfat konsantrasyonunda artışıdır.
Bu artış, kan plazmasında fosfatın kalsiyum ile bağ- 21. Proteinlerin yıkımı ile açığa çıkan azotlu ürün olan
lanmasını hızlandırır. Azalan kalsiyum konsantras- ...........................................karaciğerde üreye çevrilir.
yonu, parathormon salınımını uyarır. Sonuçta gelişen
hiperparatiroidizm, kemiklerden kalsiyum iyonunun
serbest kalmasını artırarak kemiklerin daha fazla hasar
görmesine neden olur.
210