Page 36 - Fen Lisesi Fizik 11 | 1.Ünite

1. ÜNİTE KUVVET VE HAREKET

ÇALIŞMA KÖŞESİ 43

Sürtünmesiz eğik düzlemdeki A noktası ile B Cevap
noktalarının yerden yükseklikleri eşit ve 80 m’dir.
K cismi önündeki engel kaldırıldığı anda L cismi
de serbest bırakılmaktadır. K ve L cisimlerinin küt-
leleri sırasıyla 1 kg ve 5 kg’dır.

K
L L
A B
Engel

o
53
Yer
Cisimlerin yere ulaştıkları andaki hız ve kine-
tik enerji değerleri nedir?
o o 2
(sin 53 = 0,8; cos 53 = 0,6; g = 10 m/s )

Dışarıdan herhangi bir kuvvet uygulanmamak şartıyla sürtünmesiz ortamda yalnız ağırlığının etkisinde
kalacak şekilde hareket eden sistemlerde cismin mekanik enerjisi korunumludur. Örneğin Şekil 1.94’te
verildiği gibi sürtünmesiz raylı sistem üzerinde AB yolu boyunca F kuvveti uygulanarak mekanik enerji
kazandırılan m kütleli L vagonun B noktasından sonraki hareketi, mekanik enerjinin korunumu ilkesine
göre devam eder. Vagon, Y noktasında maksimum hıza ulaşarak mekanik enerjisi kinetik enerjiye dönü-
şür. Çıkabileceği maksimum yükseklik Z noktasında ise hızı sıfır olup mekanik enerjisi, potansiyel enerjiye
dönüşür.
X Z

B
h
maks
D x h
B
L F
A Y
Şekil 1.94: A ve B noktaları arasında F kuvveti uygulanarak
mekanik enerji kazandırılan L vagonu
Vagon Z noktasından geri döndüğünde aynı yükseklikteki X noktasına kadar yükselir. X noktasından da
geri dönen L vagonunun X, Z noktaları arasındaki hareketi sürtünmeler ihmal edildiğinde sonsuza kadar
devam eder. Vagonun geçtiği her noktadaki mekanik enerji değerleri birbirine eşittir. Bu eşitlikten yararla-
narak X, Y, Z ve B noktaları için mekanik enerji değerleri

F ∙Δ x = E MY = E MZ = E MX = E MB
1 2 1 2
$
E = 2 $ mv y =$ mg h$ $ m aks = m gh$ $ ma ks = 2 $ mv B + mg h$ $ B eşitliği ile yazılabilir.
M

114