Page 22 - Fen Lisesi Fizik 11 | 2.Ünite
P. 22
2. ÜNİTE ELEKTRİK VE MANYETİZMA
Örnek: K ve L noktalarında bulunan noktasal cisimler aynı düzlemde olup yük miktarları sırasıyla
5q ve −2q’dur.
K
o
53
4 d
L A
K ve L noktasal cisimlerinin, cisimlerle aynı düzlemde bulunan A noktasında oluşturdukları
$
kq o o
elektriksel potansiyeli kaç ’dir? (sin 53 = 0,8; cos 53 = 0,6)
d
Çözüm: Öncelikle K ve A noktalarının arasındaki mesafe bulunmalıdır. d uzaklığı
KA
LA
c
Sin53 =
KA
4d
0,8 =
d
KA
d = 5d olarak bulunur. K ve L noktasal yüklerinin A noktasında oluşturdukları elektriksel
KA
potansiyeli
V =V + V L
A
K
kq$ kq$
V = K + L
A d d
KA LA
$
$
k5q k2q
V = -
A
5d 4d
kq $ kq $
V = -
A
d 2d
1 kq $
V = 2 $ d bulunur.
A
Elektriksel Potansiyel Farkı ve Elektriksel İş: Okyanuslar ve yeraltı suları Güneş enerjisi veya yapay
enerji kaynakları nedeniyle buharlaşıp yerküreden uzaklaşır. Uzaklaşan buharın yoğunlaşmasıyla oluşan
bulutlar aşırı miktarda pozitif (+) yükle yüklenebilir. Böyle bir durumda oluşan yıldırım, bulutlar ile yerküre
arasındaki elektriksel potansiyel farkından kaynaklanır.
Bulutlar ve yerküre gibi iki nokta arasındaki elektriksel potansiyel farkı, q yükünün düzgün elektrik
alanı içinde bulunan +1 birim q deneme yükünün sabit hızla bir noktadan başka bir noktaya götürülmesi
0
sırasında elektriksel kuvvetlere karşı yapılan elektriksel iş olarak ifade edilir. Elektriksel iş, W sembolüyle
gösterilir ve SI sistemindeki birimi J’dür. Elektriksel işin matematiksel modeli
W = DE = q∙DV = q∙(V − V ) şeklindedir. Burada
son
ilk
p
q cismin yükünü,
V yüklü cismin ilk bulunduğu noktanın elektriksel potansiyelini,
ilk
V yüklü cismin son bulunduğu noktanın elektriksel potansiyelini ifade eder.
son
230