Page 20 - Fen Lisesi Fizik 12 | 2. Ünite

2.

ÜNİTE 2.1. BASİT HARMONİK HAREKET

2.1.6. SÖNÜMLÜ BASİT HARMONİK HAREKET

Harmonik hareket yapan bir cisme sürtünme kuv-
veti etki ederse salınımın genliği sürtünme kuvve-
ti nedeniyle küçülerek sıfır olur. Bu salınım türüne
sönümlü basit harmonik hareket denir. Günlük ha-
yatta görülen tüm salınım hareketleri sönümlü basit
harmonik harekettir. Örneğin dışarıdan bir kuvvet
uygulanmadığı sürece salıncakta sallanan bir çocu-
ğun yaptığı salınım hareketinde havanın ve salıncak
demirinin sürtünmesi sonucunda çocuk bir süre
sonra yavaşlayıp duracaktır (Görsel 2.1.5).

Görsel 2.1.5: Salıncakta sallanan çocuk

SİMÜLASYON 4

SİMÜLASYONUN ADI SİMÜLASYONUN AMACI

118 Sönümlü Basit Harmonik Sönümlü basit harmonik hareketi açıklayabilme
Hareketi

Genel Ağ'da verilen aşağıdaki simülasyonu inceleyiniz.

http://f.eba.gov.tr/fiziksimulasyon/12.2/BasitSarkac.html

Sönümlü basit harmonik hareketin değerlerini değiştirerek ortaya çıkan sonuçları yorumlayınız.

2.1.7. SÖNÜMLÜ BASİT HARMONİK HAREKETTE REZONANS

Salınım hareketi belli bir frekansa sahiptir. Bu frekansa doğal frekans denir. Salınım hareketinin doğal titreşim
frekansı ile dışarıdan cisme uygulanan kuvvetlerin titreşim frekansı birbirine eşit olunca cismin genliği en büyük
değerine ulaşmış olur. Bu olaya rezonans denir.
Rezonans olayı; mekanik, elektrik ve elektromanyetik sistemlerde gerçekleşebilir. Örneğin trambolinde zıpla-
yan bir çocuğun salınım frekansı ile trambolinin doğal frekansı birbirine eşit olunca çocuk maksimum yüksek-
liğe çıkmış olur. Çocuğun trambolinde yaylanması ile trambolin titreşir.