Page 19 - Fen Lisesi Kimya 10 | 1. Ünite
P. 19

KİMYANIN TEMEL KANUNLARI VE
                                                                               KİMYASAL HESAPLAMALAR


            Molekül Kütlesi ve Mol Kütlesi
               12 gram saf C-12’nin içerdiği atom sayısı kadar taneciğin miktarı 1         BİLGİ KUTUSU
            mol olarak belirtilmişti. Tanımda atom taneciği ifadesi geçse de tanecik
            ifadesiyle  yalnızca  atomlar  kastedilmez.  1  mol  atom,  Avogadro  sayısı   Molekül kütlesi ve mol kütlesi
            (6,022.10 ) kadar atomun kütlesine eşittir. 1 mol bileşik, Avogadro sayısı   terimlerinin  söylenişleri  bir-
                     23
            kadar formül birimi ya da molekül içeren bileşik miktarıdır. Molekül yapı-  birine  yakın  gibi  gözükse  de
            sındaki 1 mol molekülün ya da iyonik bileşiğin 1 mol formülünün kütlesine   bunlar  birbirinden  çok  farklı
            mol kütlesi denir. Mol kütlesinin birimi g/mol’dür.                  anlamlarda kullanılır. Molekül
               Molekül kütlesi ise bir tane molekülün akb olarak değeridir. Bir mole-  kütlesi, bir molekülün kütlesi-
            külün molekül kütlesi Avogadro sayısı ile çarpılırsa mol kütlesi elde edilir.   dir ve akb ile ifade edilir. Mol
                                                                                 kütlesi  ise  molekül  kütlesinin
               Örneğin H:1, C:12, O:16, Fe:56 atom kütleleri verildiğine göre
                                                                                 Avogadro sayısı ile çarpılma-
                                                                                 sından  elde  edilir  ve  g/mol
                                                                                 olarak  verilir.  Molekül  kütlesi
                                          23
              1 mol C atomu = 12 g = 6,02.10  tane C atomu = 12.N  akb
                                                               A
                                                                                 ve  mol  kütlesi  aynı  sayısal
                                                                                 değerlere sahiptir ancak farklı
                                          23
              1 mol O atomu = 16 g = 6,02.10  tane O atomu = 16.N  akb
                                                               A                 birimde ifade edilir.
              1 mol Fe atomu = 56 g = 6,02.10  tane Fe atomu = 56.N  akb’dir.
                                           23
                                                                A
                                     12
            1 tane C atomu = 12 akb =          g
                                      N
                                       A
                                      16
            1 tane O atomu = 16 akb =         g
                                      N
                                       A
                                      56
            1 tane Fe atomu = 56 akb =         g’dır.
                                       N                                                   BİLGİ KUTUSU
                                        A
               Yukarıda  verilen  örneklerde  karbon  atomunun  atom  kütlesi  12  akb,
            karbon atomunun mol kütlesi 12 g/mol’dür.                             Uluslararası  kabullere  göre
                                                                                  atom  kütlesine    bazen  atom
               Örneğin H O molekülünün mol kütlesi
                        2
                                                                                  ağırlığı, aynı şekilde molekül
               H O: 2.1 g/mol +1.16 g/mol = 18 g/mol’dür.                         kütlesine  de  molekül  ağırlığı
                 2
                                                                                  denilmektedir.
               H O molekülünün molekül kütlesi;
                 2
               H O: 2.1 akb + 1.16 akb = 18 akb
                 2
               H O’un mol kütlesinin sayısal değeri molekül kütlesine eşittir.
                 2
               H O’un molekül kütlesi 18 akb
                 2
               H O’un mol kütlesi 18 g/mol’dür.
                 2
               Bir bileşiğin bir tane molekülünün veya 1 molünün ne içerdiği bilinirse
            mol hesaplamalarını kavramada kolaylık sağlanır.

                                                       18
               Örneğin   1 tane H O molekülü = 18 akb =          g’dır.
                                2
                                                       N
                                                        A
               1 tane H O molekülü 2 tane H atomu ve 1 tane O atomu içerir.
                       2
               1 tane H O molekülü 2 akb H atomu ve 16 akb O atomu içerir.
                       2
                                                  23
               1 mol H O molekülü = 18 g = 6,02.10  tane H O molekülü = 18.N
                       2                                  2                 A
            akb’dir.
               1 mol H O molekülü = 2 g H atomu = 2.N  tane H atomu içerir.
                      2                            A
               1 mol H O molekülü = 16 g O atomu = N  tane O atomu içerir.
                      2                            A

                                                                                                               31
   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24