Page 46 - Fizik 10 | 1. Ünite
P. 46

1. ÜNİTE: ELEKTRİK VE MANYETİZMA


                                               1.4.2. Dünya’nın Manyetik Alanının Sonuçları

                                               Dünya’nın çek�rdeğ� 3480 k�lometre yarıçapındadır. Çek�rdekte büyük
                                               oranda dem�r ve az m�ktarda n�kel, er�y�k hâlde bulunur. Er�y�k hâlde
                                               bulunan dem�r�n hareket etmes� sonucunda güney-kuzey doğrultu-
                                               sunda manyet�k alan meydana gel�r. Bu durum Dünya’nın dev b�r mık-
                                               natıs g�b� davranmasına neden olur (Görsel 1.23). Oluşan bu manyet�k
                                               alan, canlı hayatını öneml� ölçüde etk�ler.























                         Görsel 1.23: Dünya’nın manyet�k alanı       Görsel 1.24: Dünya’nın manyet�k alanının
                                                                                �llüstrasyonu
                                               Dünya’nın manyet�k alanı, oluştuğu zamandan bu güne kadar Dünya’yı
                                               Güneş rüzgârlarından, uzaydan gelen yüksek enerj�l� parçacıklardan
                                               ve radyasyondan korumaktadır (Görsel 1.24).

                                               Dünya’nın manyet�k alanı kutup ışıkları (aurora) adı ver�len doğal ışıma-
                                               ların meydana gelmes�ne neden olur (Görsel 1.25). Aurora, Güneş’ten
                                               gelen yüklü parçacıkların Dünya’nın manyet�k alanı etk�s�yle kutuplara
                                               yönelmes� ve atmosferdek� gazlarla etk�leşmes� sonucu oluşan ışıma
                                               olayıdır.
























                                                               Görsel 1.25: Kutup ışıkları (auroralar)

                                               Manyet�k alan, canlılar �ç�n yaşamsal tehd�t oluşturan radyasyona karşı
                                               kalkan vaz�fes� görmes�n�n yanında, �nsanların ve bazı canlıların yön
                                               bulmaları konusunda da kolaylık sağlamaktadır.


           58     10. SINIF FİZİK
   41   42   43   44   45   46   47   48   49   50   51