Page 7 - Fizik 11 | 1.Ünite

KUVVET VE HAREKET

Cisim iki boyutta hareket ettiği için yatay ve düşey düzlemdeki hareketleri ayrı ayrı değerlendirilerek incelenir.
Yatay ve düşey eksenler üzerindeki hareketler birbirinden bağımsız olarak ele alındığında harekete ait denk-
lemler Tablo 1.9'daki gibi olur.
Tablo 1.9: Yatay Atış Hareketi Yapan Cismin Hareket Denklemleri

Yatay Düzlemdeki Hare-
Düşey Düzlemdeki Hareket İçin Hız, Yer Cismin Herhangi Bir Andaki
Değiştirme ve Zamansız Hız Denklemleri ket İçin Yer Değiştirme Hız Büyüklüğü
Denklemleri

V = g . t V x = V 0
V y = g . t
1 2 x = V o . t
h = 2 $ g t V x ve Vy dik olduğundan

2
2
V = 2 . g . h V = V x + V y 2
2
Yatay atış hareketine ait grafikler, yatayda sabit hızlı harekete ve düşeyde serbest düşme hareketine ait grafik-
lerle aynı özellikleri taşır. Yerden h kadar yükseklikten V 0 büyüklüğünde yatay hızla harekete başlayan, t süre
sonra yere düşen ve aşağı doğru olan yönü (-) seçilen cismin hız-zaman, ivme-zaman ve konum-zaman grafik-
leri Grafik 1.11 ve Grafik 1.12’deki gibi olur.

Hız İvme Konum

x
V 0
∆x

0 0 0
t Zaman t Zaman t Zaman

a) Hız-zaman grafiği b) İvme - zaman grafiği c) Konum-zaman grafiği

Grafik 1.11: Yatay atış hareketi yapan cisme ait yatay doğrultudaki hız-zaman, ivme-zaman ve konum-zaman grafikleri

Hız İvme Konum

0 0 0
t Zaman t Zaman t Zaman
-h
-∆V

-g -h
-V y

a) Hız-zaman grafiği b) İvme - zaman grafiği c) Konum-zaman grafiği

Grafik 1.12: Yatay atış hareketi yapan cisme ait düşey doğrultudaki hız-zaman, ivme-zaman ve konum-zaman grafikleri

109
109