Page 121 - Girişimcilik (Tüm Kitap)
P. 121
Atatürk Orman Çiftliği
Atatürk, Ankara’nın 7 km batısındaki çorak topraklarda örnek bir çiftlik
kurmayı düşünmüş, Türk çiftçisine, toprak ve tabiat şartları uygun olmasa dahi,
bilgiyle ve kararlılıkla çalışıldığı takdirde başarı sağlanabileceğini göstermek
istemişti. Atatürk 11 Mayıs 1937’de çiftliklerini, içerisindeki köşklerle birlikte
milletine armağan etmiştir.
Demir Yolları ve Limanlar Genel Müdürlüğü
Demir yollarının yapımı ve işletmesi için kurulan ve Nafıa Vekâletine bağlı
olarak çalışan müdürlükler 1927’de birleştirilerek Devlet Demir Yolları ve Li-
manları İdare-i Umumiyesi olarak kuruldu. Bu kuruluşun adı, 1929’da Devlet
Demiryolları ve Limanları Umum Müdürlüğü, 1931’de ise Devlet Demir Yolları
Umum Müdürlüğü olarak değiştirildi. 1984’te ise Kamu İktisadi Kuruluşu konu-
muna getirildi.
Elektrik İşleri Etüt İdaresi
Kurum, 1960 ve 1970’li yıllardaki büyük hidroelektrik santral inşa hamle-
sinde DSİ ile çok büyük rol oynamıştır. Görev ve uzmanlık alanı kapsamındaki
etüt ve araştırma işlerini kurum ve kuruluşlara ücreti karşılığında yapmaktır. Ku-
rum hâlen faaliyetlerine devam etmektedir.
Maden Tetkik Arama Enstitüsü (MTA)
Yer altı zenginliklerimizi arayıp çıkarmak, bunlardan işletilmekte olanları
daha verimli duruma getirmek, bu alanda inceleme ve araştırma yapmak, faaliyet
konusuyla ilgili elemanları yetiştirmek üzere 1935 yılında kuruldu. Bugün Enerji
ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına bağlı, tüzel kişiliğe sahip, özel hukuk hükümleri-
ne tabi Kamu İktisadi Teşebbüsü olarak çalışmalarına devam etmektedir.
Merkez Bankası
Cumhuriyet’in ilk yıllarında siyasal yönetimin ana düşüncesi, bir mer-
kez bankası oluşturmaktan çok, ulusal ticaret bankaları yaratmaktı. Bunun için
1924’te, önce Türkiye İş Bankası oluşturuldu. 1925’te süresi dolacak olan Os-
manlı Bankasının imtiyazı 1935’e değin uzatılmakla birlikte yeni anlaşmada
hükûmetin banknot çıkaracak bir merkez bankası kurabilmesi için kapı açık bı-
rakıldı. Türk parasının değerindeki düşüşlere karşı duyarlı olan Cumhuriyet yö-
neticileri 1926’da bir merkez bankası kurulması hazırlıklarını başlattı. Merkez
Bankasının yolunu açmak için Türk parasının kıymetini koruma hakkında kanun
çıkarıldı. Ocak 1932’de çalışmaya başladı. Merkez bankasının temel amacı para
biriminin ve para arzının istikrarının sürdürülmesidir. Fakat merkez bankaları-
nın bunun dışında bankacılık sektörünün son kredi mercisi olmak, faiz haddinin
kontrolü gibi görevleri de vardır.
Merkez Hıfz-ı Sıhha Enstitüsü
“Türkiye Cumhuriyeti Merkez Hıfz-ı Sıhha Müessesesi” adıyla çalışmaya
başladı. Müessese ile ilgili en son yapılan değişiklik ise 1983 yılında olmuştur. 14
Aralık 1983 tarihindeki Resmî Gazete’de yayınlanıp yürürlüğe giren 181 sayılı
kanun hükmünde kararname ile kurumun adı Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi
119