Page 71 - İşletme (Tüm Kitap)

10. ETKİNLİK İLİŞKİLENDİRME
Atatürk’ün önderliğin-
a) Bazı kamu işletmeleri neden özelleştirilmektedir? de kurulan işletmeler
b) Kamu işletmelerinin özelleştirilmesini isteme- hakkında ayrıntılı bilgileri
Türkiye Cumhuriyeti
yenlerin gerekçeleri neler olabilir? Tartışınız. İnkılap Tarihi ve Atatürk-
Atatürk’ün Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulma- çülük dersinizdeki ilgili
sından sonra önem verdiği konuların başında “ekonomik konulardan bulabilirsiniz.
kalkınma” gelmektedir. Atatürk’ün aşağıdaki sözleri
konuya verilen önemi göstermektedir.
“Siyasi, askerî zaferler ne kadar büyük olursa olsun, iktisadi zaferlerle taç-
landırılmadıkça payidar olamaz.” (1922)
“Yeni Türkiye’mizi layık olduğu yüceliğe ulaştırabilmek için mutlaka iktisa-
diyatımıza birinci derecede ve en çok ehemmiyet vermek mecburiyetindeyiz. Zamanı-
mız tamamen bir iktisat devrinden başka bir şey değildir.” (1923)
Atatürk, Cumhuriyet’in ilk yıllarında iktisadi kalkınmanın önemini gördü-
ğü için ülkenin ekonomik yönden güçlenmesini sağlayacak tedbirleri almaya başla-
mıştı. Bu amaçla özel girişimi geliştirmeye yönelik, müdahaleci bir iktisat politika-
sı izlemişti. Bu dönemde özel sektörün yatırım yapmak istemediği alanlarda devlet,
kendisi yatırım yapmıştı. Bunun en güzel örneği, şeker sanayisidir. Faaliyete ge-
çen şeker fabrikalarının üretimi sonucunda 1926’da yaklaşık 500 ton olan üretim,
1935’te yaklaşık 54.000 tona yükselmiştir. Bankacılık sektörünün gelişmesi amacıy-
la 1924 yılında İş Bankası, 1925 yılında Türkiye Sanayi ve Maadin Bankası kurul-
muştur. Verimli olmadığı düşünülen toprakların dahi azimle işlendiğinde istenilen
sonuçlara ulaşılabileceğini göstermek amacıyla 5 Mayıs 1925’te Atatürk Orman Çift-
liği kurulmuştur. Ülkede maden, enerji ve bankacılık alanlarında faaliyet göstermek
üzere 2 Haziran 1935’te Etibank kurulmuştur. Türkiye'nin yer altı zenginliklerini araş-
tırıp işletmek üzere 1935 yılında Maden Tetkik Arama Enstitüsü (MTA), 1933 yılın-
da bankacılık ve sanayi ürünlerinin pazarlanması amacıyla Sümerbank kurulmuştur.

Görsel: 3.12

69