Page 401 - Tarih 10 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
117 TARİH 10 Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı
Kavram Öğretimi
7. ÜNİTE : KLASİK ÇAĞDA OSMANLI TOPLUM DÜZENİ> 7.1. Toplumun Harcı, Millet Sistemi
Kavram : Millet Sistemi
Genel Beceriler : Bilgi Okuryazarlığı Becerisi
Alan Becerileri : Tarihsel Kavrama Becerisi

Çalışmanın Adı TOPLUMUN HARCI, MİLLET SİSTEMİ 20 dk.
Çalışmanın Amacı Millet sistemiyle tanınan hakları kavrayabilme.

Yönerge: Aşağıdaki soruları metin ve görsellerden hareketle cevaplayınız.

Görsel 1: Müslüman Türkler Görsel 2: Gayrimüslimler

Bilindiği gibi “millet” sözcüğünün günümüzde ifade ettiği mana çok yenidir. Osmanlıda yasal olarak
statüleri belirlenmiş dinî cemaatlere bu ad verilmiştir. İslamiyet’in kuruluş yıllarında, İslam Devle-
ti’nin temel esaslarından biri olarak ortaya çıkan ve “ümmet” anlayışına dayanan bu sistemi gelişti-
ren ve en iyi şekilde uygulayan Osmanlılar olmuştur. Osmanlılar, daha önceki Türk İslam devletle-
rinden devraldıkları bu sistemi geliştirdiler. Hâkimiyet kurdukları ülkelerde amme hukuku açısından
muhtar sayılabilecek bir idare sistemi oluşturdular. Fethettikleri ülkelerde yaşayan gayrimüslim top-
luluklara, kendi kendilerini idare edebilmelerini sağlayacak bazı haklar tanıdılar.
Özellikle Fatih’ten itibaren gerçekleştirilmeye çalışılan bu sistemle din, dil, ırk ve renk farkı gözet-
meksizin ve hâkim unsur olan Türklere diğer azınlık gruplar arasında üstün bir mevki vermeksi-
zin “cihanşümul devlet” olma iddia teşebbüsleri Osmanlılara hâkim olmaya başladı. Osmanlıların
gösterdiği hoşgörü ve geliştirdiği bu sistem sayesinde Osmanlı ülkesinde yaşayan çeşitli dinlere,
mezheplere ve ırklara mensup insanlar asırlarca her türlü görünüşleriyle İslam kültür ve medeniyeti
çerçevesi içerisinde varlıklarını koruyabildiler.

(Cevdet Küçük, “Osmanlı Devleti’nde Millet Sistemi”,
Osmanlı Ansiklopedisi, C.4, Edt.Güler Eren, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara 1999, s.208-211’dan düzenlenmiştir.)

218