Page 170 - sosyoloji
P. 170
SOSYOLOJİ 11
2. Olası cevaplar: ler: Iş birliği-uyum-mübadele, benzeştirme ve rekabeti örnek-
Metropolde yaşayan bir lise öğrencisi eğitim, spor, sosyal çev- lendiriyor.)
re gibi geniş ve avantajlı imkânlara sahiptir. Ancak güvenlik, 2. Yönerge:
nüfus, trafik ve çevre kirliliği konularında dezavantajlara sa- 1.
hiptir. Kentte yaşayan bir lise öğrencisi sınırlı eğitim imkânla- Tanımlar Sosyal Etkileşim
rına sahip olmakla birlikte, çevre, trafik ve güvenlik açısından Tipi
avantajlıdır. Çift yönlü bir etkileşimdir. Bir
2. Yönerge: karşılık beklentisiyle birlikte hareket MÜBADELE
edilmesidir. Gönüllülük esasına
1. Olası cevaplar: dayanır.
İstanbul, Paris, Londra, Mexico City, New York, Delhi, Tok- Birey ya da grupları içinde yaşadık-
yo… ları topluma uyumlu hale getirme UYARLAMA
2. Olası cevaplar: sürecidir.
Videoda kentlerin nüfus ve şehirleşme özellikleri ön plana Tek yönlü gerçekleşen etkileşimdir.
çıkarıldığı için öğrenciler gelecekte metropollerin daha da ka- Mübadele ile farkı, mübadelenin çift BASKI
labalık nüfusa sahip daha geniş bir alana yayılan ancak nüfus yönlü bir değişim olmasıdır. Müba-
artışından dolayı gökdelenler, toplu konut alanları ve dikine delenin zıddıdır.
mimarinin daha da yoğunlaşacağını söyleyebilirler. Gelecekte Tek başlarına ulaşamayacakları bir
metropollerin trafik, çevre, eğitim, sağlık ve alt yapı hizmet-
leri açısından daha büyük problemlerin beklediğini söyleyebi- hedef ya da çözemeyecekleri bir İŞ BİRLİĞİ
lirler. Eğitim ve yeni istihdam alanlarında olumlu gelişmeler sorun karşısında tarafların birlikte
olabileceğini ortaya koyabilirler. hareket etmesidir.
Taraflardan birinin, karşısındakinin
Çalışma No.: 42 davranış biçimlerini benimseyip BENZEŞTİRME
uygulamasıdır.
1. Metne göre milleti meydana getiren unsurlar; aynı toprak par-
çasını paylaşmak, ortak bir soya, tarihe dile, dine ve kültüre Bireylerin hedeflerine ulaşabilmek
sahip olmaktır. için davranışlarını, iş birliğini boz- UYUM
mayacak şekilde ayarlamalarıdır.
2. Olası cevap:
İnsanlar bir toprak parçası üzerinde uzun yıllar yaşayarak or- 2. Sosyal Etkileşim
tak bir kültür oluşturmaktadır. Oluşturulan bu kültür mirası, Tanımlar Tipi
kuşaktan kuşağa aktarılarak genç nesiller üzerinde millî bir
kimlik oluşmasını sağlar. İnsanlar millî kimlikleri ile kendile- Köyden kente göç etmiş bireylerin UYUM
rini toplumun bir parçası olarak hissederler. Aynı sevinçleri ve kent yaşam biçimini benimsemesi.
üzüntüleri paylaşırlar. Her vatandaş kendi milletinin yücelme- Polislerin toplumun huzuru için gece
sini önemser. Bu da kendi yeteneklerine ve değerlerine sahip ÇATIŞMA
çıkmakla olur. Bu anlamda milliyetçiliğin katkısı büyüktür. boyu devriye gezmesi.
3. Olası cevap: Bir topluluğun bir ülkeye göçünün
ardından zamanla kendi kültürel
Bir toplumu ayakta tutan en önemli değerlerden biri kültürdür. adetlerini bırakarak yerleştikleri ül- BENZEŞTİRME
Sınırların belirsizleşmesi ekonomik, siyasi ve kültürel pek çok kenin kültürel adetlerini uygulaması.
alanda yaşanmaktadır. Bu durum ulusların kültürü üzerinde
bir baskı unsuru oluşturmaktadır. Sınırların belirsizleşmesi İlköğretime başlayacak öğrencilere
aynı yiyeceklerin tüketilmesi, aynı markanın giyilmesi gibi yönelik adaptasyonu sağlayacak UYARLAMA
pek çok ortak kültüre sürüklemektedir. Bu durum ulusların eğitimin düzenlenmesi.
millî ve siyasi kimliklerinin zarar görmesine, kendisine, aile-
sine ve toplumuna yabancılaşmış nesillerin oluşmasına neden Camiye giren turistlerin başörtüsü UYARLAMA
olmaktadır. takması.
4. Toplumsal bütünleşme, toplumsal yapının çeşitli ögeleri ara- Salgın hastalık döneminde, seyahat
sındaki uyum sürecidir. Bir toplumda toplumsal bütünleşme- esnasında aşısız olanlardan zorunlu BASKI
nin sağlanıyor olması demek, toplumsal norm ve değerler olarak test yaptırmalarının istenmesi.
üzerinde fikir birliğine varılıyor olması demektir. Millet olma
özelliğine sahip ve milliyetçilik anlayışı gelişmiş toplumlar
baki kalabilmek için ortak kültürlerini oluşturan tüm değerlere Çalışma No.: 44
sahip çıkmaya çalışırlar. Bu durum bütünleşmeye katkı sağlar.
1. Çatışma: Bireyler ve gruplar arasında iletişim engellerine
bağlı veya iletişim yetersizliğinden kaynaklı, sadece fikir ay-
Çalışma No.: 43
rılığına dayalı ortaya çıkan zıtlıklar olarak tanımlanmaktadır.
1. Yönerge: Rekabet: Bir alanda başkalarından geri kalmama, ileri geçme
arzusu veya avantaj, kâr ve başarı elde etmek için gösterilen
1. Olası Cevap: çabadır.
Bireylerin ya da grupların birbirlerini etkileyerek gerçekleştir- İş birliği: Bir iş veya faaliyetle ilgili olarak müşterek hareket
diği toplumsal davranışlardır. Kişi ya da grupların birbirleriyle etmek ve ortak amaç için birlikte çalışmaktır.
iletişim halinde olmasıdır.
2. Olası Cevap: 2. Olası cevaplar:
Etkileşim iki veya daha fazla kişinin iletişim hâlini ifade eder. Kişi çalışma arkadaşları ile iş birliğini sürdürürken aynı za-
manda onlarla yarışmaktadır.
İnsanlar günlük yaşamlarında birden fazla kişiyle sözlü veya
sözsüz, isteyerek ya da istemeyerek etkileşime girmektedir. 3. Olası cevaplar:
Örneğin bir kişiye gülümsemek, selamlaşmak, yaşlı birisi ile Aynı organizasyon içinde yer alan satış personeli ile üretim
karşılaşıldığında yardım etmek, otobüse binildiğinde yandaki personeli arasındaki çatışma, gruplar arası çatışmaya iyi bir
kişiyle konuşmak veya sınıf içi arkadaşlık ilişkileri. (Resim- örnektir.
167