Page 168 - sosyoloji
P. 168
SOSYOLOJİ 11
2. Yönerge: etkilenebilecek yerlerde ikamet eden düşük gelirli hane sahip-
leri, iklim değişikliğinin şiddetini arttırdığı bu olaylara daha
sık maruz kalacaktır.
OY VERME NEDENLERİ YAPI FAİL
Az gelişmiş ülkeler, yoksullar gibi iklim değişikliğinden en
1. Oy vermek benim kişisel X çok etkilenenler iklim değişikliğine neden olan karbon emis-
tercihimdir. yonlarında tarihsel olarak en az sorumlu kesimlerdir. Bu nok-
tada, en az sorumlu olanların en çok tehdide maruz kalması,
2. Bir vatandaş olarak so- çevresel adaletsizliğinin en önemli sonucudur.
rumluluğum olduğu için oy X
veriyorum. 1. Yönerge:
3. Ailemde herkes aynı parti- 1. Tema Vakfı raporuna göre iklim değişikliğinin bölgesel dü-
ye oy verdiği için bu partiye X zeyde etkilerinin yüksek olduğu görülmektedir. İklim değişik-
oy veriyorum. liğine bağlı olarak mevsimlerin değişmesi, sıcaklıkların yük-
4. Parti kişisel çıkarlarımı X selmesi, tarımsal üretimde azalma, kuraklık, gıda fiyatlarında
artış, denizlerde yaşayan türlerin azalması veya değişmesi, sel
temsil ediyor. baskınlarının ve orman yangınlarının artması, geçmişe oran-
5. Parti siyasi görüşüme daha X la hortumların daha fazla görülmesi gibi yerel etkilerin göz-
yakındır. lemlendiği ifade edilmiştir. İklim değişikliği nedeniyle kırsal
6. Ekonominin şu andaki du- kesimlerden kentlere göçler artacaktır. Ayrıca iklim değişikli-
ğinin en çok kentleri etkileyeceği öngörülmektedir. Kentlerde
rumu partiye karşı tutumumu X ulaşım, göç, kentsel atıklar, alt yapı, kent kimliği ve kentlerin
olumlu yönde etkilemiştir. sosyal dokusu gibi alanlarda çeşitli sorunlara neden olacaktır.
7. Partinin yaptığı propagan- X Kısaca iklim değişikliğinin tarımdan turizme, enerjiden istih-
dalar kararımı etkilemiştir. dama, sağlıktan eğitime, sulamadan taşımacılığa, ekonomik
büyümeden kültüre pek çok alanda doğrudan ya da dolaylı
8. Bulunduğum sosyal olarak etkisi olacaktır.
sınıftaki bireyler her zaman X
bu partiye oy vermiştir. 2. Olası cevap: Enerji verimliliği uygulamaları yaygınlaştırılma-
lı ve yerel tasarruf kampanyaları yapılmalıdır. Güneş enerjisi
1. Bir partiye oy verme nedenlerinden 1 , 4 ve 5 numaralı ne- potansiyeli yüksek olan bölgelerde halkın katılımını da ala-
denler seçme, bireysellik ve özgür irade ile ilgilidir. 2, 3, 6, rak “güneş köyleri” gibi yerelde küçük çaplı projeler hayata
7 ve 8 numaralı nedenler zorlama, belirleme, sosyal baskı ve geçirilmelidir. Biyoenerji uygulamaları devreye girmelidir.
kamuoyu ile ilgili nedenlerdir.. Enerji verimliliği konusunda mekanizmalar kurularak imar
planlarında, binaların mimarisinde uygulanmalı ve bu uygula-
maların kullanımı yasa ile düzenlenmelidir. Enerji verimliliği
Çalışma No.: 37
ve yeşil binalar konusunda altyapılar oluşturularak teşvik me-
kanizmaları geliştirilmelidir. Kuraklık izleme ve uyarı sistem-
1. Yönerge: leri kurulmalıdır. Tarım konusunda çiftçiler bilgilendirilmeli,
pratik uygulamalar konusunda bilgi birikimleri arttırılmalıdır.
1. İklim değişikliği nedenleri ve sonuçları itibarıyla sosyolojik Sulu tarımdan kuru tarıma geçiş teşvik edilmeli ve hızlandı-
bir sorundur. Çünkü doğal bir sorun olarak kabul edilen ik- rılmalıdır. İklim değişikliğine uygun meracılık ve hayvancılık
lim değişikliği insanoğlu tarafından yaratılan ve büyütülen politikaları geliştirilmelidir. Çiftçilerin korunması için tarım
toplumsal-tarihsel bir olgudur. İklim değişikliğinin kaynağı politikaları uygulanmalıdır. Kamuoyunu, iklim değişikliği ve
toplumsal yapı ve tüketim pratikleridir. İklim değişikliği top- enerji verimliliği gibi konularda bilinçlendirecek çalışmalar
lumsal yapıyı doğrudan ya da dolaylı olarak etkilemekte ve yapılmalı, yayınlar oluşturulmalıdır.
sosyal problemlere neden olmaktadır.
2. İklim değişikliği, birbirine bağlı sosyal, fiziksel ve ekolojik Çalışma No.: 38
sistemleri bozarak birçok alanda toplumsal sorunlara neden
olacaktır. Sıcak hava dalgası, sel ve kuraklık gibi tehlikeler- 1. Grafik incelendiğinde Türkiye’de ve dünyada yıllar itibariyle
le ilişkili olağanüstü hava ve iklim olayları pek çok bölgede kentsel nüfus artmakta buna bağlı olarak kırsal nüfus azal-
daha sık ve yoğun biçimde yaşanmaya başlayacaktır. Bu du- maktadır.
rum doğrudan ya da dolaylı olarak ekonomik kriz, yoksul- 2. Olası cevaplar:
luk, işsizlik, toplumsal panik, korku, anarşi, yağma ve salgın Sanayileşme ve ekonomik gelişmelerle birlikte tüm dünyada
hastalıkları beraberinde getirecektir. Yağışların azalmasına nüfus hareketleri kentlere doğru yönlenmiş bunun sonucunda
bağlı olarak kuraklığın artması, su kaynaklarının azalması kentler sosyal çekim merkezleri olarak kalabalık nüfusa sa-
ve tarımsal verimin düşmesi ile birlikte gıda fiyatlarında is- hip, turizm, ticaret, sanayi gibi farklı ekonomik etkinliklerin
tikrarsızlıklar ortaya çıkacaktır. Dolayısıyla geçim sıkıntısı gerçekleştiği yerler olarak ortaya çıkmıştır. Nüfusun kentlerde
ve yoksulluk artacak, hâlihazırda var olan sosyal eşitsizlikler yoğunlaşması alt yapı hizmetlerinin yetersizliği, yeşil alanla-
daha da belirgin hale gelecektir. Kuraklık gibi uzun zamana rın azalması, betonlaşma, trafik sorunları, suç oranının artma-
yayılan afetlerin yol açtığı geçim sıkıntılarına çözüm olarak sı, kültürel uyumsuzluk gibi sorunlar ortaya çıkarsa da; kent-
kırsal kesimlerden kentlere doğru zorunlu göçler olacaktır. Bu leşme ile sosyal yaşam zenginleşmiş, kamuya açık eğlenme
duruma bağlı olarak düzensiz kentleşme ve artan nüfus sonu- ve dinlenme alanları, spor alanları, sanat faaliyetleri, ulaşım,
cunda işsizlik artacaktır. eğitim gibi alanlarda ilerlemeler sağlanmış, insan hak ve öz-
3. İklim değişikliğinin farklı toplumsal kesimlere, sınıflara, gürlükleri ile toplumsal örgütlenme artmıştır.
gruplara ve cinsiyetlere yönelik etkisi farklı düzeylerde ger-
çekleşecektir. İklim değişikliği, toplumsal ve ekonomik olarak 3. Olası cevaplar:
geri kalmış, dezavantajlı kesimleri çok daha fazla etkileyecek- Kırsal nüfusun azalması, tarımsal nüfusun azalması anlamına
tir. Örneğin: tarımda verim düşüklüğü ve gıda güvenliği üze- da gelmektedir. Tarımsal nüfusun azalması tarımsal üretimin
rinden yoksul çiftçileri; yine bu sonuçlara bağlı olarak artan de azalmasına yol açabilir. Buna bağlı olarak ülkede yetersiz
gıda fiyatları üzerinden ise kent yoksullarını daha olumsuz tarım üretimi, tarımsal istihdamın azalması ve tarım ürünleri
etkileyecektir. Gıda tedarik zincirlerinin iklim değişikliğinden ithalatının artması millî gelir kayıplarını ortaya çıkaracaktır.
etkilenmesi öncelikle düşük gelirli nüfusun gıdaya erişimini, Kırsal nüfusun azalması, özellikle yerel kültürel unsurların
yeterli ve sağlıklı beslenmesini tehlikeye atacaktır. Plansız daha yoğun yaşandığı köy yerlerinde, gelenek ve göreneklerin
kentleşmenin sonucu olarak sel gibi aşırı hava olaylarından kuşaktan kuşağa aktarılmasını bitirecek, zamanla kültürel un-
surlar yok olmaya yüz tutacaktır.
165