Page 163 - sosyoloji
P. 163
SOSYOLOJİ 11
2. Yönerge: Dayanışma olmasaydı toplum
6 DAYANIŞMA
1. Olası cevaplar: olmazdı.
Örnek, hukuk okumak isteyen birisi için avukatlık mesleği sı- Sorumluluklarını yerine getiren
ralamada daha yukarılarda olacaktır. 7 insanlar daha başarılı olurlar. SORUMLULUK
2. Meslek, bireyin sosyal statü edinmesi açısından olduğu gibi,
bu statünün prestij düzeyinin oluşumu açısından da temel bir Çalışkan insanlar vatanına ve mille-
belirleyendir. Bir mesleğin, mensubuna sağladığı sosyal sta- 8 tine daha yararlı olurlar. ÇALIŞKANLIK
tünün prestij düzeyi o mesleğin toplumsal prestij düzeyiyle
orantılıdır. Buna göre, bir meslek toplum nezdinde ne kadar
yüksek prestijli ise, mensuplarına sağladığı sosyal statünün 9 İnsanların birbirine duyarlı olması DUYARLILIK
prestij düzeyi de o ölçüde yüksek olur. Dolayısıyla bireyin işleri zorlaştırır.
yüksek prestijli bir toplumsal statü kazanabilmesi, öncelikle, Karşımızdaki insanlar dürüst değil-
kendisine bu statüyü sağlayacak yüksek prestijli bir meslek 10 se biz de dürüst davranmayabiliriz. DÜRÜSTLÜK
edinmesine bağlıdır. Bu da toplumsal itibarı yüksek olan mes-
leklerin sürekli ilgi odağı olmalarına yol açmaktadır. 2. Olası cevap:
3. Türkiye’de çalışmak için iş garantisi olan ve düzenli bir gelire Sınıfta ön plana çıkan değerler; dürüstlük, sorumluluk, çalış-
sahip meslekler arzu edilmektedir. İyi iş ve meslek tanımının kanlık, dayanışma ve bilime güvendir.
hâlen daha devlet ile ilgili işlere göre tanımlanması dikkat çe- a)Bu değerlerden en çok davranışa dönüşenler, dürüstlük ve
kicidir. Mesleki itibar skalasına bakıldığında bilgiye ve tek- dayanışmadır.
nolojiye dayalı mesleklerin itibarı yüksek değildir. Reklam ve b)Değerlerin davranışa dönüşmüyor olmasının sebepleri:
pazarlama uzmanı, bilgisayar yazılımı ve uygulama geliştiri-
cisi, halkla ilişkiler uzmanı, insan kaynakları uzmanı gibi bilgi ●Değerlere uygun davranmanın işe yarayacağından şüphe
çağının mesleklerinin itibar puanlarının en üstteki 20 meslek duyma (Örneğin: Çalışmanın başarıyı arttıracağına güven-
içinde yer almadığını görmekteyiz. En üstte hâlen daha klasik meme.)
devletle ilintili yönetici meslekler ve kendi işini bağımsızca ●Değerlere uygun davranmamaya iten dış etkiler
icra edebilen eğitimli meslekler bulunmaktadır. Teknolojideki ●Motivasyon eksikliği
ilerlemeler, beraberinde yapay zekâ ve makine öğrenimi, bü-
yük veri, süreç otomasyonu, bilgi güvenliği ve robotik konu- ●Değerlere uygun davranmanın getireceği ekstra yük
sunda uzmanlar ile Blockchain bilgisine sahip kişileri gerekli 3. Olası cevap:
kılacaktır. Dolayısıyla en saygın mesleklerin listesi önümüz- Bir basket takımı sporcularının dayanışma içinde, çalışkan,
deki on yılda değişim gösterecektir. birbirlerine karşı dürüst, takım disiplinine sahip olmaları, ben-
cil olmamaları, beklenir. Bu değerlere uzun süre sahip olan bir
Çalışma No.: 27
takımın başarısı, bu değerlere sahip olmayan bir takıma oranla
1. Olası cevap: çok daha yüksektir. Toplumsal gruplar toplumun temel birim-
Adalet, Özgürlük, Saygı, Hoşgörü, Çevre duyarlılığı, Hayvan- leridir. Toplumu oluşturan bireylerin sosyalleşmeleri gruplar
ları koruma, Sevgi, Misafirperverlik. aracılığı ile olur. Toplumsal değerler ve bu değerlere uygun
2. Değerlerin işlevleri: davranışlar da başta aile olmak üzere toplumsal gruplar ara-
cılığıyla öğrenilir. Dolayısıyla değerleri hayata geçirmiş grup-
●Toplumsal değerler bir toplumu diğerinden ayırırken ev- lardan oluşmuş bir toplum, değer temelli bir toplum olacaktır.
rensel değerler tüm insanları birleştirir.
●Toplumsal değerler toplumsal normların temelleridir. Çalışma No.: 29
●Toplumsal birlikteliği sağlar.
●Bireylerin uzlaşma noktalarıdır. 1. Yönerge:
●Toplumsal çözülmeyi önler. Zihin haritası üzerine gelen yazılar;
●Kültürel gelişimi sağlar. Apartman : Akşama 22:00’dan sonra gürültü yapılmamalıdır.
●Bireyin davranışlarının temellerini oluşturur. Aile:
1-Sabah aile üyeleri birebirlerini günaydın diyerek selamlar.
3. Olası cevap: 2- Aile üyeleri odalarını toplamalıdır.
Geçmişten devralınan birçok değerin yanında çağın koşulları- 3- Ebeveynler çocuklarına bakmakla yükümlüdür.
nın getirdiği yeni değerler de vardır. Günümüzdeki değerlerin Arkadaş Grupları: Arkadaşlar arasında konuşulan özel ko-
bir kısmı geleceğe taşınacak, bir kısmı ortadan kalkacak ve nular başkaları ile paylaşılmamalıdır.
yeni değerler ortaya çıkacaktır. Her toplumsal olguda olduğu Kütüphane: Sessiz olunmalıdır.
gibi değerler alanında da değişim kaçınılmazdır. Okul:
1-Öğretmene karşı saygılı davranılmalıdır.
Çalışma No.: 28 2- Ders sırasında söz almadan konuşulmamalıdır.
3-Okul kılık kıyafet yönetmeliğine uyulmalıdır.
1. Olası cevap: Toplu taşıma:
Adalet, Özgürlük, Saygı, Hoşgörü, Çevre duyarlılığı, Hayvan- 1-Otobüse sıra ile binilmelidir.
ları koruma, Sevgi, Misafirperverlik. 2-Yaşlılara yer verilmelidir.
3- Sokağa çöp atılmamalıdır.
Aile bizi kötü insanlardan ve kötü
1 durumlardan korur. AİLE 1. Resmî normlar genellikle yasa, yönetmelik, tüzük, genelge,
kurul kararları gibi yazılı normlardır. Bireyler bu normlara
2 Bilimle yakından ilgilenen toplum- BİLİME GÜVEN uymak zorundadır. Uyulmaması durumunda verilecek cezalar
ların geleceği daha aydınlıktır. önceden belirlenmiştir. Okulda kılık kıyafet yönetmeliğine
Sonunda zararlı çıkan biz olsak bile uymayan öğrenci sözlü uyarı alacaktır. Tekrarladığı takdirde
3 dürüstlükten ayrılmamalıyız. DÜRÜSTLÜK yazılı uyarı cezası ve üst cezalar alacaktır.
Herkes sorumluluklarının bilincin- Resmî olmayan normlar, ceza ve ödüllerin açık olarak belirtil-
4 de olmalıdır. SORUMLULUK mediği normlardır. Uyulmadığı takdirde, dışlanma, ayıplama,
alay etme, hakaret etme gibi davranışlarla karşılaşılabilir.
5 Mutlu günlerde de dayanışma DAYANIŞMA Arkadaş grubunun paylaştığı bir bilgiyi dışarıdan biriyle pay-
içinde olmamız gerekir. laşması, kişinin gruptan dışlanmasına neden olabilir.
160