Page 118 - Kimya 9 | Kavram Öğretimi Çalışması

64
KİMYA 9

Bilgi Kutusu: Metallerin erime ve kaynama noktalarının yüksek olması, metal atomları arasındaki
etkileşimin güçlülüğünden kaynaklanır. Metallerin diğer özelliklerinden ilki düşük iyonlaşma enerji-
leri, diğeri de değerlik elektron sayısının az olmasıdır. İyonlaşma enerjilerinin düşüklüğü ise değerlik
elektronlarının çekirdek tarafından zayıf çekildiğini gösterir. Bu nedenle metal atomları bir arada
bulunduğunda değerlik elektronları hem kendi orbitallerinde hem de komşu atomların boş değerlik
orbitallerinde rahatlıkla dolaşabilir. Böylece elektronlar, sadece kendi atomunun çekirdeği tarafından
değil komşu atomların çekirdekleri tarafından da çekilir ve metal atomları bir arada tutulur. Katı hâl-
deki bir metal incelendiğinde değerlik elektronunu vermiş gibi davranan metal katyonları ve serbest
dolaşan değerlik elektronları bulunur. Serbest dolaşan bu elektronlar âdeta bir elektron denizi oluş-
turur. Elektronların oluşturduğu bu elektron deniziyle pozitif metal iyonları arasındaki elektrostatik
çekime de “metalik bağ” denir.
Elektron denizinde serbest dolaşan değerlik elektron sayısı arttıkça metalik bağ kuvveti artar. Ayrı-
ca serbest hareket eden elektronlar tüm metal katyonları tarafından paylaşılır. Metaller ise serbest
hareket edebilen bu elektronların etkisiyle hem elektriği iletme hem ısı iletkenliği hem de dövülüp
işlenebilme ve tel/levha hâline gelme özelliklerine sahip olur.

1. Bilgi kutusunda öğrendiğiniz bilgiler ile balon oyunu arasında nasıl bir bağ kurabilirsiniz?

2. Balon oyunundaki her grubu periyodik cetveldeki bir metal ile eşleştiriniz.

3. Balon oyunundaki her grup periyodik cetveldeki bir metal ile eşleştirildiğinde en yüksek erime ve kaynama
noktasına sahip olan metal hangisidir? Neden?

117
Hazırlayan: Aylin IŞIK