Page 122 - Kimya 9 | Kavram Öğretimi Çalışması

67
KİMYA 9

3. ÜNİTE : KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİM > 3.4. Zayıf Etkileşimler > 3.4.2. Van Der Waals Kuvvetleri
Kavram : Dipol
Genel Beceriler : Bilgi Okuryazarlığı Becerisi, Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Çıkarım Yapma Becerisi
Çalışmanın Adı YORGAN KAVGASI 15 dk.
Çalışmanın Amacı Dipol kavramını tanımlayabilme.

Yönerge: Aşağıdaki metni okuyarak soruları cevaplayınız.

Aynı yatağı paylaşan iki kişiden biri yorganı diğerinden daha çok çekerse yorgan onun tarafına kayar.
Kimyada bu tür eşit olmayan paylaşımlar dipol kavramı ile açıklanır. Bir moleküldeki elektronlar
eşit olarak dağılmıyorsa elektronlar molekülün bir ucunda toplanır. Molekülün bir tarafında elektron
yoğunluğunun birikmesi, molekülün o tarafının kısmen negatif, diğer tarafının kısmen pozitif yükle ku-
tuplanması ile sonuçlanır. Böyle moleküllerde yük dağılımı simetrik olmadığı için molekül elektriksel
iki kutba (dipol) sahiptir. Bu moleküllere polar molekül denir.
• İki atomlu moleküllerde, bir atom diğerinden daha elektronegatifse o atom paylaşılan elektron
çiftini daha sıkı çeker ve dipol oluşur.

HF
(Kırmızı bölge elektron yoğunluğunun fazla olduğu tarafı göstermektedir.)
• Üç ya da dört atomlu polar moleküllerde merkez atomun ortaklanmamış elektron çifti olduğunda
elektron yoğunluğu dengeli olmaz, molekülde kutupluluk (dipol) oluşur.

H O NH 3
2
1. Açık hâldeki bir kapı iki tarafından önce eşit, sonra farklı kuvvetlerle çekiliyor. Hangi durum dipol kavramı ile
açıklanabilir? Siz de dipol kavramına benzer örnekler veriniz.

2. I 2 , CO 2 , BH 3 moleküllerinin elektriksel dipole sahip olup olmadığını açıklayınız.

3. Görselde verilen moleküllerin aynı ve zıt renkli bölgeleri birbirine yaklaştırıldığında ne olacağını açıklayınız.

121
Hazırlayan: Nurten KULE