Page 44 - Tarih 9 | Kavram Öğretimi Çalışması
P. 44
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
TARİH 9
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı Kavram Öğretimi 21
1. ÜNİTE : TARİH VE ZAMAN > 1.2. Neden Tarih?
Kavram : Millet
Genel Beceriler : Bilgi Okuryazarlığı Becerisi
Alan Becerileri : Tarihsel Kavrama Becerisi
Çalışmanın Adı MİLLET BİRLİĞİ NASIL OLUŞUR? 20 dk.
Çalışmanın Amacı Millet kavramını oluşturan temel değerleri kavrayabilme.
Yönerge: Metinlere göre soruları cevaplayınız.
Uluslararası tanımlamalarda millet anlayışı objektif millet anlayışı ve subjektif millet anlayışı olarak
sınıflandırılmıştır. Buna göre Alman ekolü adı verilen objektif millet anlayışında ırk, dil ve din gibi
niteliksel bağlar aranırken Fransız ekolü adı verilen subjektif millet anlayışında ise ortak bir mazi,
umut edilen ortak bir gelecek, kısacası duygu ve beklentilerin temel değerleri oluşturduğu kabul
edilmektedir.
Zengin hatıra mirasına sahip bulunan, beraber yaşamak hususunda ortak
arzu ve olurda samimi olan, sahip olunan mirasın korunmasına beraber
devam hususunda iradeleri ortak olan insanların birleşmesinden meydana
gelen cemiyete millet adı verilir.
Mustafa Kemal ATATÜRK
Afet İnan, Medenî Bilgiler ve M. Kemâl Atatürk’ün El Yazıları, T.T.K. Ankara 1969, ,s. 23:24
Görsel 1
Osmanlı’daki millet biçiminde teşkilatlanma ve ferdin bu kesime aidiyeti,
modern dünyadaki azınlık statüsü ve psikolojisinden hem objektif hem
de sübjektif esasları itibarıyla farklıdır. Millet sözü gerçekten de dinî bir
aidiyeti ifade eder. Millet teşkilatı nedir? Bir bölgenin Darü’l-islam’a
katılmasından sonra buradaki kitap ehlinin (ehl-i zimmet) bir ahitname,
hukuk ve himaye bahşedici bir ahit ile İslam devletinin idaresi altına
girmesinden doğan bir teşkilat, bir hukuki varlıktır. Millet teşkilatı etnik
(kavmî) ve lisan aidiyetine göre değil, din ve mezhep aidiyeti esasına
dayanır. Osmanlı millet nizamı tarihin kendine özgü bir olayıdır. Bu bir
idari teşkilatlanma özgünlüğü kadar, Osmanlı cemiyetinin özgün içtimai
kültürel ortamında gelişen bir teşkilatlanmadır. Osmanlı millet nizamı belli
bir coğrafyada yaşayanlar kadar, dağınık yerleşme biçimi gösteren ve bazen
aralarında dil vahdeti olmayan (Museviler gibi) grupların da imparatorluğun
ömrü boyunca kültürel değilse de dinî kimliklerini korumasını sağlamıştır.
İlber ORTAYLI
Görsel 2 İlber Ortaylı, “Osmanlı İmparatorluğu’nda Millet Sistemi”, Türkler, Ankara 2002 C. X, s. 216-220)
Gerçek olan, saf ırk diye bir şeyin olmadığıdır. İngiltere, Fransa, İtalya gibi
asil ülkeler kanın en karışık olduğu ülkelerdir. Hayır, ulusu meydana getiren
ırk olmadığı gibi, toprak da değildir. Ulus tarihin derin karmaşıklıklarından
ileri gelen manevi bir ilke, manevi bir ailedir. Ulus, günlük halk oylamasıdır.
Ernest RENAN
Ernest Renan, Ulus Nedir? Pinhan Yayıncılık, Çeviren: Gökçe Yavaş, İstanbul: 2019
Görsel 3
41