Page 50 - Tarih 9 | Kavram Öğretimi Çalışması

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
TARİH 9
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı Kavram Öğretimi 24
1. ÜNİTE : TARİH VE ZAMAN > 1.2. Neden Tarih?
Kavram : Kültür
Genel Beceriler : Bilgi Okuryazarlığı Becerisi, Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Tarihsel Kavrama Becerisi, Tarihsel Sorun Analizi ve Karar Verme Becerisi

Çalışmanın Adı MAYSA VE BULUT 20 dk.
Çalışmanın Amacı Kültürün toplum hayatındaki rolünü değerlendirebilme.

Yönerge: Aşağıdaki soruları metinden hareketle cevaplayınız.

TRT Çocuk televizyonunda çizgi dizi kategorisinde yer alan Maysa ve Bulut programı çocukların
yanında yetişkinlere de hitap etmektedir. Maysa ve Bulut adlı çizgi dizisi, Toroslar’daki bir Yörük
obasında çadırlarda yaşayanların masallarını, kültürünü, yaşantısını ve çocukların rüyalarını anlat-
maktadır. Çizgi dizide yer alan Maysa, küçük bir Yörük kızıdır. Çobanlık yapan Bulut ise Maysa’nın
en yakın arkadaşıdır. Toroslar’da yaşamaktadırlar ve ‘Akçaoba’ adında kurgusal bir Yörük aşiretine
mensupturlar. Bu iki arkadaşın oyunları, maceraları, türküleri ve masallarla dolu yaşamları izleyici-
leri hem eğlendirmekte hem de onlara Yörüklerin hayatı hakkında bilgi vermektedir.
Çizgi dizi, karakterleri ile çocuklara Türk kültüründe ailenin ne olduğunu gösteren büyüklere say-
gı ve küçüklere karşı sevgi ile yaklaşımın verildiği iyi bir Türkmen aile örneğini oluşturmaktadır.
Oba kadınları hamurlar açmakta, yoğurt mayalamakta, bulgur pilavı ve tarhana çorbası yapmaktadır.
Maysa ve Bulut, Anadolu’ya ait unutulmaya yüz tutmuş birçok gelenek ve göreneğe de içeriğinde
yer vermiştir. Ramazan gelenekleri, iftar, sahur, karagöz eğlencesi, horoz şekeri, leblebi tozu, bay-
ram hazırlığı, hediyeleşme... Çizgi dizide “gece-gündüz’’, “kulaktan-kulağa” oyunlarının oynandığı
gözlemlenmiştir. Bakraç, kervanbaşı, köme, oba, tarhana, ozan, diş hediği gibi folklorik kelimeler
kullanılarak geleneğe vurgu yapılmış ve kültür korunmaya çalışılmıştır. Çizgi dizide kadınlar saçla-
rına ve yazmalarına boncuklar takmaktadır. Kadınların başlarında alınlıklar, tepelikler kullanılmıştır.
Erkekler; bele kuşak bağlamakta, yelek ve körüklü şalvar, yün çorap ve çarık giymektedirler. Geçim
kaynaklarının temeli hayvancılığa dayanan Yörükler, hayatlarını konargöçer olarak yaylak ve kışlık-
larda geçirirler.

Son yıllarda teknolojinin gelişmesiyle birlikte geçmişte halk hikâyeleri ve masalların yapmış olduğu
kültür aktarma işlevini günümüzde çizgi filmler üstlenmiştir. Kültürel mirasın aktarılmasında önemli
birer araç hâline gelmiştir. Kültürel devamlılık için bu kültürel anlatılar çizgi film senaryoları için
önemli birer kaynak oluşturmaktadır. Maysa ve Bulut isimli çizgi dizi ile çocuklara geleneksel ve
kültürel değerlerin aktarımı yapılmaya çalışıldığı ve Maysa ve Bulut’un kültürel mirasın korunması
yönünden önemli bir yapım olduğu söylenebilir.
(Zehra Dursun, Serap Uzuner Yurt, “Popüler Kültür Karşısında Yerelliğin Sunumu:
‘Maysa ve Bulut’ Örneği”, Ekev Akademi Dergisi, Y.21 S.69, ss.117-129,
Erzurum Kültür Eğitim Vakfı Yayınevi, Erzurum 2017, s.121-125’ten düzenlenmiştir.)

1. Kültür nedir?
Tahmini anlamı:

Sözlük anlamı:

47