Page 42 - Felsefe 10 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri
P. 42
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FELSEFE 10 10
4. ÜNİTE: Felsefi Okuma ve Yazma
Konu Felsefi Okuma Yazma 20 dk.
Kazanımlar 10.4.1. Felsefi bir metni analiz eder.
Gerekli Materyaller: Çalışma kâğıdı
Yönerge Öğrencilerin aşağıda verilen metni okuyarak metne yönelik soruları cevaplamalarını sağlayınız.
YAŞAMIN ONAYLANMASI
Nietzsche’nin düşüncesinde yaşam, kendi içinde düzensizlik ve anlamsızlık
barındırır. İnsan bu anlamsızlığı sanatla aşmaya çalışır. Sanat; yaşamı tüm
yanlarıyla yücelten, anlamlandıran yüksek bir değerdir. İnsana yaşam hak-
kında bilinç kazandırır. İnsan, yaşamında ürkütücü ve katlanılamaz gerçek-
lerin (hakikat) verdiği iç sıkıntısı ve bunalımı derinden yaşar. Nietzsche, sa-
natı bunalımın aşılmasında yol gösterici olarak işaret eder. Sanatın insanı
yaşamın içine katan, ruhsal dünyanın imkânlarıyla teskin eden taraflarını
Dionysosçu ve Apolloncu anlayışla yorumlar. Dionysosçu sanat tiyatro, mü-
zik, dans ürünleriyle coşkuya, yaratıma, insanın tutukluğundan kurtulma-
Friedrich Nietzsche sına, duyguların boşalmasına, onları ölçü sınır koymadan yaşamaya ve zin-
cirlerinden kurtularak özgürleşmesine olanak sağlar. Apolloncu sanat şiir, resim, heykel ürünleri ile içe
dönüklüğü ve insana dinginlik veren yapısıyla insanın acıdan veya coşkudan zorlanmış yanını dizginler
ve rahatlatır. İnsan Apolloncu ve Dionysosçu anlayışın sentezi yoluyla yaşamı tecrübe eder. Kendi öznel
gerçeklerini oluşturur ve bilinci vasıtasıyla onları biçimlendirir. Zira yaşam korkunç gerçeklerle dolu, an-
lamsız ve saçmadır. Nietzsche’nin, Tragedyanın Doğuşu’ndaki deyişiyle insan bir kez görmüş bulunduğu
gerçeğin bilinciyle şimdi her yerde yalnızca varlığın korkunçluğunu ya da saçmalığını görür. Bu surette
insan saçmalığa anlam yükleyerek kendisinin, kimliğinin ve özgürlüğünün belirleyicisi olmak gibi mer-
kezi bir konumu elde etmeye çabalar.
SORULAR
1. Metinde “gerçek, bilinç” ve “özgürlük” kavramlarıyla ne anlatılmak istenmektedir?
2. Metinde varoluşla ilgili hangi felsefi problem ele alınmaktadır?
3. Nietzsche’nin insanın varoluşana yönelik düşünceleri nelerdir?
4. Nietzsche’nin görüşleri insanın varoluşsal sorunlarını çözmede nasıl katkı sunabilir?
41
