Page 10 - Fizik 10 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri
P. 10

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü                                             FİZİK 10         2

             4. Yönerge  İki atmanın karşılaşması durumunda meydana gelebilecek olaylar açıklanır.
            Yay üzerinde oluşturulan atmalar karşılaştığında anlık yeni bir atma oluşur. Oluşan bu atmaya bileşke
            atma denir. Birbirine doğru hareket eden iki atmanın karşılaşıp bileşke atma oluşturmasına girişim de-
            nir. Atmaların genlik yönleri aynı ise bileşke atmanın genliği iki atmanın genlikleri toplamı olur. Buna
            aynı zamanda yapıcı girişim denir. Birbirine doğru yaklaşan atmaların genlikleri zıt yönlü ise oluşan
            bileşke atmanın genliği, atmaların genliklerinin farkı kadar olur. Bu duruma da yıkıcı girişim denir
            (Görsel 6).

































                             Görsel 6: Atmaların yapıcı ve yıkıcı girişimi
             Örnek Sorular
             1
                     Atmanın ilerleme yönü
                                               Gergin bir yayda şekildeki gibi bir atma oluşturulmuştur. Bu
                                               yayda bir anlığına atma gözlenmemesi için ilerleyen atmanın
                                               karşılaşması gereken atma şeklini çiziniz.



                Cevap: Atmanın gözlenmemesi için atmaların genliklerinin yönü aşağıdaki gibi ters ve eşit olmalıdır.

                                                Atmanın ilerleme yönü









             2  Gergin bir yayda oluşturulan eşit genişlikteki iki atmanın genlikleri 4 cm ve 2 cm'dir.
                                                                                                     X
                Atmalar karşılaştıklarında maksimum genlikleri X , minimum genlikleri X olduğuna göre
                                                                                                       1
                                                                                                     X
                                                                                      2
                                                               1
                oranı kaç olur?                                                                        2
                                                                                 X  4+2
                Cevap: Maksimum genlik, yapıcı yani toplamları; minimum ise yıkıcı yani farkları kadar olduğundan   =    = 3 olur.
                                                                                  1


                                                                                 X   4-2
                                                                                  2
                                                                                                     9
   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15