Page 32 - Fizik 10 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FİZİK 10 8

4. ÜNİTE > Optik
Konu 10.4.3. IŞIĞIN YANSIMASI 40 dk.
Kazanımlar 10.4.3.1. Işığın yansımasını, su dalgalarında yansıma olayıyla ilişkilendirir.
a) Yansıma Kanunları üzerinde durulur.

1. Yönerge Günlük yaşamda karşılaşılan örneklerden hareketle su dalgalarının yansıması ile ışık yansımasının
benzer yönleri açıklanır.
Su dalgaları karşılarına çıkan engele çarpıp yansır. Benzer şekilde ışık da yansıtıcı bir yüzeye çarptığında
yansıma özelliği gösterir. Işık, bir yüzeye çarptığında kendi üzerinden geri dönebileceği gibi farklı doğ-
rultularda da yansıyabilir.

Örnek Soru
Su dalgalarının iskeleden ve ışığın yansıtıcı bir yüzeyden yansımasını gösteren görselleri inceleyiniz.
Görseller arasında nasıl bir benzerlik ilişkisi kurulabilir?

Cevap: Görseller incelendiğinde su dalgalarının iskeleden yansıyıp belli bir açı ile havaya yöneldiği görülmektedir. Aynı şekilde ışık da yansıtıcı
yüzey sayesinde belli bir açı ile yansımaktadır. Bu bağlamda günlük hayatta su dalgalarının ve ışığın belirli kurallara göre yansıdığı ve yansıma-
larının birbirine benzerlik gösterdiği söylenebilir.

2. Yönerge Işığın yansıtıcı yüzeyden nasıl yansıyacağına dair kurallar ifade edilerek doğrusal su dalglarının
yansıması ile ilişkilendirilir.
Görsel I’de dalga leğeninde dalga kaynağı tarafından oluşturulan doğrusal su dalgalarının düz bir engele
çarpıp yansıması, Görsel II’de ise ışığın yansıtıcı yüzeyden yansıması gösterilmiştir.

L K

K L
Normal

Normal
Gelen Yansıyan
ışın ışın
Gelen Yansıyan
su dalgası su dalgası
α β α β
Düz engel Yansıtıcı yüzey

Görsel 1: Doğrusal engele açı yapacak şekilde gönderilen doğrusal su Görsel 2: Yüzeye dik gelmeyen ışının yansıması
dalgalarının yansıması
Örnek Sorular
1 Işığın yansımasında gelen ışın, yansıyan ışın ve yüzeyin normali arasında nasıl bir ilişki vardır?
Işığın yansıması, su dalgalarının yansıma kuralları ile açıklanabilir mi? Kısaca ifade ediniz.
Cevap: Gelen ışın ile normal arasında kalan açıya gelme açısı, yansıyan ışın ile normal arasında kalan açıya da yansıma açısı denir ve bu
açılar birbirine eşittir (α = β). Gelen ışın, yansıyan ışın ve yüzey normali aynı düzlemdedir. Su dalgalarının yansıması ile ışığın yansıması
birbirine benzerlik göstermektedir.

31