Page 10 - Felsefe 10 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri

FELSEFE 11 2

3. ÜNİTE: 15. Yüzyıl-17. Yüzyıl Felsefesi
Konu 15. yüzyıl-17. yüzyıl felsefesi 40 dk.
Kazanımlar 11.3.2. 15. yüzyıl-17. yüzyıl felsefesinin karakteristik özelliklerini açıklar.
Gerekli Materyaller: Çalışma kâğıdı

1. Yönerge Öğrencilere skolastik ve modern düşüncenin karşıt iki düşünce olduğunu söyleyerek aşağıda karşılaş-
tırmalı olarak verilen insanın evrene ve hayata bakış açısında etkili olan temel özellikleri incelemele-
rini ve öğrencilerin bu bilgilere yönelik soruları cevaplandırmalarını sağlayınız.

Skolastik düşüncede dinî değerlere göre insan ve evren yorumlanır. Bu yorumlama işinde Platon
(Platon) ve Aristoteles (Aristoteles) gibi önemli düşünürlerin görüşlerinden yararlanılır. Felsefe yap-
mak amaç değil, dinî problemleri açıklayan bir araçtır.
Modern düşüncede ise felsefe yapmak amaçtır. İnsan, aklına güvenerek evreni ve kendisini akla
göre sorgulayıp temellendirmelidir.

1. Skolastik sözcüğünün anlamı okul felsefesidir. Orta Çağ’da skolastik felsefe, uzun bir süre okullarda
egemen olmuştur. Bu okullarda felsefe adına Platon ve özellikle Aristoteles’in öğretileri okutulmak-
taydı. Bu öğretiler, eleştiri süzgecinden geçirilmeden kabul ediliyor ve dinî düşünceleri temellendir-
mek için kullanılıyordu. Skolastik felsefe, Hristiyan inancı öğretilerini akılla anlaşılır kılma çabasının
bir sonucudur. Bu dönemde bilimsel çalışmalara ihtiyaç duyulmamış, doğaya yönelik açıklamalarda
Aristoteles’in fizik görüşünde olduğu gibi bazı bilimsel olduğu iddia edilen görüşler, gözlem ve deneyle
test edilmeden doğru kabul edilmiştir. Skolastik Dönem sonrası bu skolastik düşünceye ait olan tüm
unsurlarda değişim yaşanmıştır.
Parçaya göre aşağıdakilerden hangisi “Skolastik Dönem” sonrası ortaya çıkan değişimlerden
biri olabilir?
A) Akıl–inanç probleminde akla olan güven azalmıştır.

B) Platon ve Aristoteles’in görüşlerine bağlılık artmıştır.
C) Kilise ve din adamlarının her alandaki etkisi sürmüştür.

D) Yönetim, ekonomi ve hukuk alanlarında akıl, belirleyici olmaya başlamıştır.
E) Eleştirel bakış açısı yerine felsefi ve dinî otoriterlere körü körüne inanma başlamıştır.
2. Bu düşünce, akıl-inanç probleminde aklın tarafında yer almıştır. Aklın ve inancın farklı iki alan olduğu
vurgulanmıştır. Eleştirme ya da sorgulama önem kazanmaya başlamıştır. Örneğin skolastik düşüncede
“bir atın kaç dişi olduğunu” merak eden insanlar atın ağzını açıp dişlerini saymak yerine bazı filozof-
ların kitaplarına ya da din adamlarının bu konuda söyleyeceği kutsal şeylere körü körüne inanmayı
tercih ederken artık yeni olan bu karşıt düşüncede “atın kendisi” gözlem ve deneye konu yapılmıştır.
Parçada söz edilen “bu karşıt düşünce” aşağıdakilerden hangisi olabilir?

A) Patristik düşünce
B) Geleneksel düşünce
C) Modern düşünce

D) Dogmatik düşünce
E) Dinî düşünce

9