Page 6 - Fizik 11 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FİZİK 11 1

q ve q yükünün q yüküne uyguladığı bileşke elektriksel kuvvet F alınırsa
1 2 3 3
.
.
q q q q
F = k = k = F
13
(2d) 2 4d 2
.
q q
F = k = 4F
23
d 2
F = F + F = F + 4F = 5F bulunur.
3 13 23
F kuvvetinin yönü F ve F kuvvetleriyle aynı yönlüdür.
3 13 23
3 Eşit kare bölmelere ayrılmış aynı yalıtkan düzlem üzerindeki q ve q noktasal yüklerinin +q yüküne
2
1
uyguladığı bileşke kuvvet F 'dir.
q
2
q
1
+q

F
q
1
Buna göre yüklerin büyüklükleri oranı kaçtır?
q 2
Cevap: F kuvvetinin q ve +q yüklerini birleştiren doğrultu üzerindeki bileşeni, q yükünün +q yüküne uyguladığı elektriksel kuvveti
1
1
oluşturur. F kuvvetinin q ve +q yüklerini birleştiren doğrultu üzerindeki bileşeni, q yükünün +q yüküne uyguladığı elektriksel kuvveti
2
2
oluşturur.
q 2
d = 6 birim d = 2 birim
1 2
q 1 F = 4 birim
+q 1

F
F = 2 birim
2
F kuvvetinin bileşenlerinin büyüklüğü aşağıdaki gibi yazılır.
.
.
.
q q q q q q
F = k 1 = k 1 = k 1 = 4 birim
1
(d ) 2 6 2 36
1
.
.
.
q q q q q q
F = k 2 = k 2 = k 2 = 2 birim
2 2 2
(d ) 2 4
2
q
1
Kuvvetler oranlanarak = 18 bulunur.
q
2
2. Yönerge Noktasal yükün elektrik alanının özellikleri ve bağlı olduğu değişkenler açıklanır.
Bir yükün kuvvet etkisini gösterebildiği yükü saran uzay bölgesine o yükün elektrik alanı denir. Bir yü-
kün pozitif birim yüke (+1 C) uyguladığı elektriksel kuvvetin büyüklüğüne yükün o noktadaki elektrik
alan şiddeti denir. Elektrik alan şiddeti
q
E = k ifadesiyle bulunur.
d 2
Elektrik alan vektörel bir büyüklüktür ve E sembolü ile gösterilir. Elektrik alanın SI’daki birimi N/C’dur.

5