Page 7 - Fizik 11 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri
P. 7

1         FİZİK 11                                          Ortaöğretim Genel Müdürlüğü


          Herhangi bir yükün bir noktada oluşturduğu elektrik alanın yönü, o noktadaki +1 C’luk yüke etki eden
          kuvvet yönündedir (Görsel 2).

                  +q                  +1 C      E                  -q           -E     +1 C

                             d                                                d


               Görsel 2: Pozitif ve negatif yüklerin kendisinden d kadar uzaktaki bir noktada oluşturduğu elektrik alanların yönleri
          Bir noktada oluşan elektrik alan, etrafındaki her bir yükün o noktada oluşturduğu elektrik alanların
          toplamına eşittir.
          Örnek Sorular
          1  Yükleri q  ve q  olan iki noktasal cismin yalıtkan yatay düzlemdeki konumları şekildeki gibidir. A
                      1
                           2
             noktası, yükleri birleştiren doğrultu üzerindedir. q  yükünün A noktasına uzaklığı 2d, q  yükünün
                                                                                           2
                                                          1
             uzaklığı 3d’dir.
                             q  = 20q                                       q  = 18q
                              1                    A                         2


                                         2d                   3d
                                                                           q
             Buna göre A noktasındaki bileşke elektrik alanın büyüklüğü kaç             olur?
                                                                         k
                                                                           d 2
             Cevap:
                             q  = 20q                                        q  = 18q
                              1             E      A          E               2
                                             2                 1

                                         2d                   3d

             q  yükünün A noktasında oluşturduğu elektrik alan E , q  yükünün A noktasında oluşturduğu elektrik alan E  alındığında A noktasındaki
                                               1
              1
                                                                                  2
                                                 2
             bileşke elektrik alanın büyüklüğü
             E = E  - E
                 1  2
                  20q     18q
             E = k    - k
                  (2d) 2  (3d) 2
                  20q    18q
             E = k  2  - k  2
                  4d     9d
                   q      q      q
             E = 5k  - 2k   = 3k   olur.
                   d 2   d 2    d 2
          2  q  ve q  noktasal yükleri, yalıtkan düzlemde kesikli çizgiyle gösterilen ve bir kenar uzunluğu d olan
               1
                   2
             kare bölmenin iki köşesine sabitlenmiştir.
                                                                q  = 6q
                                                                2



                                              q  = 8q          K
                                              1
                   q
             E = k
                               olduğuna göre K noktasında yüklerin oluşturduğu elektrik alan E  kaç E büyüklü-
                   d 2                                                            K
             ğünde olur?




          6
   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12