Page 31 - Türk Dili ve Edebiyatı 9 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri

7 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 9 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

1. mizaç: Huy, yaradılış, tabiat, karakter. kemmiyet: Nicelik. vesile: Sebep, bahane. hadise: Olay.
kronolojik: Zaman bilimsel. mâzi: Geçmiş. istikbal: Gelecek. tarassut: Gözleme, gözetleme, dikkatle bak-
ma. yekpâre: Bir parçadan oluşan, tek parça, bütün. helezon: Kıvrımlı, yılankavi biçim. posa: Suyu alınmış
her tür yiyecek maddesinin artığı. müşahhas: Somut. mücerret: Soyut. imbik: Damıtmaya yarayan, damıt-
ma işinde kullanılan araç, damıtıcı. feci: Acıklı, çok acıklı, yürekler acısı, trajik. ukala: Kendini akıllı ve bilgili
sanan, bilgiçlik taslayan. izah: Açıklama. bir nebze: Kısa bir süre, bir an.

Yukarıda anlamları verilen kelimelerden uygun olanlarını aşağıda boş bırakılan yerlere yazarak
paragrafı tamamlayınız.
………… yaşanılan önemli …… ………… ayrıntıya girmeden ana hatlarıyla birinci kişinin
ağzından anlatıldığı yazılara otobiyografi dendiğini bu derste öğrendik. Eskiler bu türden yazılara
tercüme-i hâl derlermiş. Ben de bu ………… bir otobiyografi kaleme almaya karar verdim. Ama
tıpkı Necip Fazıl gibi salt dış görünüşü değil ………… yansıtan bir yazı kaleme almak istiyorum.

2. “Asıl ruh hayatımı, ruhumun kafa kâğıdını resimlendirmek isterdim.” sözünden ne anlıyorsunuz,
açıklayınız. Siz kendi ruhunuzu resimlendiriyor olsaydınız hangi renkleri daha çok kullanırdınız?

3. Metinde yazarın “feci bir ukalalık” olarak gördüğü durum nedir, açıklayınız.

4. Yazar, halkın nüfus cüzdanı için kullandığı “kafa kâğıdı” ifadesini çok beğenmekte, bu ifadenin
Türk yapısına uygun bir söyleyiş olduğunu düşünmektedir. Bundan hareketle,

a) Toplumların yaşantısının, geleneğinin dile yansıması ile ilgili neler söyleyebilirsiniz?

b) Yazarın böyle bir ifade kullanmasındaki esas neden, millî hassasiyetlerdir. Dilimizi yabancı
etkilerden koruma noktasında bu milletin bir ferdi olarak sizlere hangi görevler düşmektedir?
Görüşlerinizi örneklerle açıklayınız.

5. İnsan, kendi hayat hikâyesini yazerken mi daha nesnel davranır yoksa bir başkasının hayat hikâye-
sini yazarken mi? Görüşlerinizi gerekçesiyle birlikte yazınız.

30